Το χωρίον Μελισσουργειό (Μουστερέκ) της περιφέρειας του Κιλκίς και το Άνω Τσαπίκ του Κάρς
Καθαρό αέρα, νερό και μπόλικα ξύλα ζήτησαν οι πατεράδες μας Τσαπηκλήδες όταν εγκαταλείποντας κάτω απ’ τις γνωστές συνθήκες την πενθηφορούσα Καλαμαριά, γύρεψαν καταφύγιο για να γλιτώσουν απ’ την ελονοσία που ‘χε καταντήσει πραγματική μάστιγα την εποχή εκείνη. Η Καλαμαριά, ο πρώτος σταθμός συγκεντρώσεως των Ελλήνων Ποντίων προσφύγων μαστιζόταν από πρωτοφανή θανατηφόρο ελονοσία, που επιδεινωνόταν ακόμη περισσότερο λόγω της ανθυγιεινής διαβίωσης τους. Ο χάρος κάλυπτε με το μαύρο πέπλο του όλη την δακρυρροούσα Καλαμαριά. Αυτός ήταν ο λόγος που την εγκατέλειψαν οι γεροντότεροι Καρσλήδες και τράβηξαν για το Κιλκίς.
Read more ... Add new comment
Ένας άρκος κι ένας θώπεκας εποίκανε καρτασλούκ και εξέβανε ‘ς σ’ άβ. Επείασε άρκο ένα πρόβατο και έφερεν α ΄ς ση μαγαρά, απόθε εμένανε και εποίκαν α καβουρμά και έβαλαν α σ΄ένα σκεύος. Ας σ’ ένα δύο ημέρας υστέρ επήγε άρκο ΄ς σοι χοισίμους ατ’ και ο θώπεκας απ΄αδά μερέα έφαε την καβουρμά και εγόμωσε το σκεύος σαχτάρα̤. Άντα έρθε άρκο και είδε το σκεύος, ερώτεσε τον θώπεκα : «Ντο έχ αδαμπέσ’;» εκείνος πάλ’ είπε : «εβρουχνέασε τ’ απανκές η καβουρμά, φύσα ‘το ας χάται η βρούχνα». Άρκο παλ εφύσεσε και τα μάτια̤ π’ εγομώθανε σαχτάρα̤ και εστραβώθε, και ο θώπεκας εδώκεν α φωτία.
Αν δεν απατώμαι ήταν η πρώτη φορά που συγκρούστηκαν κατά μέτωπο οι Σανταίοι με τα γειτονικά τουρκικά χωριά. Οι Σανταίοι γνώριζαν πολύ καλά τις προθέσεις και το μίσος των γειτονικών χωριών καθώς και το γεγονός ότι με την πρώτη ευκαιρία που θα δινόταν οι τούρκοι θα επιτίθεντο εναντίον κυρίως των απομακρυσμένων χωριών της Σάντας, Κοπαλάντων, Φτελέν και Χατζάντων με αντικειμενικό σκοπό τη λεηλασία και την αρπαγή των περιουσιών των Ελλήνων αλλά και την εξόντωση των παλληκαριών. Οι πρόεδροι των χωριών μας, έχοντας συναίσθηση του κινδύνου που ελλόχευε και προκειμένου για την περιφρούρηση της ασφάλειας των Ελλήνων ώστε να μην καταληφθούν εξαπίνης σε ενδεχόμενη επίθεση των τούρκων, ίδρυσαν νυχτερινά φυλάκια στα περισσότερα χωριά.
Οι Έλληνες μετανάστευσαν στον Καύκασο απ΄τα τουρκικά Βιλαέτια του Ερζερούμ, Σιβάζ (Σεβάστειας), Τραπεζούντας και του υπόλοιπου Πόντου. Η αναγκαστική αυτή μετακίνηση συνέβη περιοδικά, ιδίως μετά τους ρωσοτουρκικούς πολέμους. Την εποχή της αυτοκράτειρας Αικατερίνης της Μεγάλης στον πόλεμο του 1770 (εκστρατείες των Ορλώφ και Ρουμιαντσέφ) και μετά την προσάρτηση της Κριμαϊκής χερσονήσου κατά το 1783 (Ποτιεμκήν), οι Έλληνες που είχαν μεταναστεύσει απ την τουρκία μαζί με τους εκπατρισθέντες ομογενείς της υπόδουλης τότε Ελλάδος στη Ρωσία, κατοίκησαν στα βόρεια παράλια του Ευξείνου Πόντου απ’ την Οδησσό ως το Νοβόροσισκ σχηματίζοντας τις κοινότητες της Οδησσού, Νικολάεφ, Χερσώνος, Συμφερούπολης, Ταϊγανίου (Ταγανρόκ), Σεβαστούπολης, Κέρτζ και λοιπές γνωστές στο πανελλήνιο για τη μορφωτική και εθνική τους δράση.
Στην περιφέρεια Ντορούλ (Τορούλ) και σε τετράωρη απόσταση απ το Όρος Ζύγανα νοτιοδυτικά και σε τρίωρη απόσταση περίπου απ την Άρδασσα στα βορειοανατολικά βρίσκεται ο Παλλαδάντων (τώρα ερείπια). Ο Παλλαδάντων ήταν ένα απ τα κυριότερα χωριά της Μούζενας, περιφέρεια η οποία αποτελείτο από δέκα χωριά. Άρχιζε απ τα νοτιοδυτικά του χωρίου Σταυρίν και δυτικά των Μαντρίων και εκτεινόταν μέχρι και πέρα απ του Ντεμερτζή Κιοϊ δυτικά σε σχήμα παραλληλόγραμμου μήκους είκοσι χιλιομέτρων περίπου από ανατολικά προς δυτικά.
Εισήγηση Βασιλείου Β. Πολατίδη στο πρώτο συνέδριο για τα πνευστά του Πόντου το Σάββατο 21 Απριλίου 2018 στην Προσοτσάνη Δράμας με τίτλο : Ο ζουρνάς παρά τοις Έλλησιν του Πόντου.