Ένα απ’ τα σπουδαιότερα ζωντανά τεκμήρια περί της διαφορετικής προφοράς των φωνηέντων του ελληνικού αλφάβητου κατά την αρχαιότητα είναι η σημερινή προφορά του (η) στην ποντιακή διάλεκτο. Σε όλες σχεδόν τις λέξεις της ποντιακής διαλέκτου το (η) προφέρεται ως καθαρό (ε) πράγμα που επιβεβαιώνει εν μέρει τη θεωρία του Εράσμου. Παρακάτω παραθέτουμε μια μικρή συλλογή από λέξεις από την οποία μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι οι αρχαίοι Έλληνες έχοντας αυτή την ορθογραφία με τα διάφορα ι, υ, η, ει, οι, και ε, αι, ή ο, ω, κλπ είχαν φυσικά και τους λόγους ύπαρξης τους.

Κυριακή, 18/10/2009

Παρόντες: Κώστας Αλεξανδρίδης, Γρηγόρης Γρηγοριάδης, Νίκος Σωματαρίδης, Γιώργος Κασαμπαλίδης, Αμανάτιος Πετρίδης, Σάββας Τσεντεμεϊδης, Βασίλειος Πολατίδης, Κυριάκος Μωυσίδης, Παύλος Τσιλογλανίδης, Μιχάλης Καραβέλας. Ο κ. Αλεξανδρίδης αφού επανέλαβε τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί από εδώ και στο εξής η Επιτροπή (με εισηγήσεις ανά περιοχή), τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με την Επιτροπή Μουσικής και το Συντονιστή κ. Στάθη Παπαδόπουλο. Ο κ. Τσιλογλανίδης είπε ότι πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική ως επιτροπή και αναγνώρισε ότι η συλλογή αυτού του υλικού θα είναι σταθμός για τον ποντιακό χώρο. Να επαναπροσδιορίσουμε τις βάσεις πάνω στις οποίες πρέπει να λειτουργεί η Επιτροπή. 

Εισήγηση στο 3ο συνέδριο Ποντιακού Πολιτισμού, Χορού και Ενδυμασίας. Εισηγητής Βασίλειος Β. Πολατίδης Οικονομολόγος,Τραπεζικός, Χοροδιδάσκαλος, Μουσικός, Ερευνητής του Ποντιακού χορού και της λαογραφίας.

Κύριε πρόεδρε, αγαπητά μέλη, συνάδελφοι, αγαπητοί πατριώτες. Θέλω κατ' αρχήν να ευχαριστήσω την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος για τη δεύτερη τιμή και πρόσκληση που μου απήφθυνε να μιλήσω σήμερα.Η δική μου ενασχόληση με την παράδοσή μας αφορά στο χορό, τη μουσική και το τραγούδι και κατ΄ επέκταση το ρυθμό τις μελωδίες και τα κατά τόπους γλωσσικά ιδιώματα. Επομένως το θέμα της σημερινής μου εισήγησης δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από αυτό, «της λαϊκής μουσικής παράδοσης των Ελλήνων του Πόντου - Μελωδίες - Όργανα - Οργανοπαίκτες». Εύχομαι λοιπόν, καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου. Στη σημερινή μου εισήγηση θα αναφερθώ επιμέρους :

Σ’ σο χωρίον 'μουν έτον είνας γάρη, έξυπνεσα και καματερέσα. Έρθανε ας σο Γαρέπερτσιν τη Σαμψούντας, ελίγον πιο μακρά ας σα χωρία π’ έρθανε τ’ εμετέρ. Πάντα εδούλευεν άμον την μάνα μ’ και αφορισμενίας ‘κ̆’ έσκωνεν ας σην καν’νάν. Έναν ημέραν είδεν η πρωτάρα σο μαντρίν ατούν θα γεννά, έρθαν τα νερά τη χτηνί και το μουσκάρ’ θα γεννίεται.

Σα παλαιά τα χρόνια̤ ερούξεν ση Κανί τα χωρία ο γουρζουλάς. Πολλούς εντώκεν και πολλοί επέθαναν ασόν γουρζουλάν. Το μιλέτ εχάσεν το νούν’αθες και ερούξεν σ’ Άϊς και σα παρακκλήσια̤. Σο Κάν Αεθοδωρέτ εκλειδώθαν απές σον Αεθόδωρον και παρεκάλ’ναν την χάριν-ατ να κουρταρεύει-ατς ασο κακόν. Σαν Αε-Θόδωρον απέσ’ έσαν πολλά παρεκκλήσια̤. Απάν’ σον γυναικαρίον έτον Αε-Χαράλαμπον. Εκιαπάν’ επήγαν οι Αποστολάντ με το σόϊν-ατουν. Έναν βράδον σα μεσάνυχτα όλ’ έσαν τοπλαεμέν’ εκιαπέσ’.