Ο ξακουστός και χιλιοτραγουδισμένος για τη λεβεντιά και τον πατριωτισμό του Πόντος, αν και από τότε που πρωτοφάνηκε στην Ιστορία, άλλαξε πολλές φορές κυρίαρχους, εξακολουθητικά δε από το 1461 μέχρι του τελευταίου ξεριζωμού του, έμεινε στη μαύρη δουλεία, εν τούτοις στο πέρασμα τόσων αιώνων διατήρησε την Ελληνικότητά του, τα ήθη και έθιμα, την θρησκεία του, και κατόρθωσε να φυλάξει αμόλυντη μέσα στην ψυχή του την ιδέα του Έθνους, της Ελλάδος.

Ένα από τα ψηλότερα και ομορφότερα βουνά του Πόντου είναι και η οροσειρά του Αϊ Κώστα, διακλάδωσις του Άεν Παύλου της Αυλίανας. Στους χάρτες σημειώνεται με το όνομα Παλαπάν-Ντάγ, ενώ στα μέρη εκείνα ήταν γνωστό με το όνομα Αϊ-Κώστας, ενώ ο Παλαπάνος ήταν ένα τμήμα του Αϊ-Κώστα μεταξύ Τσολόχ̆αινας και Χαβίανας. Το ύψος του ήταν περί τα 2.500 μέτρα.

Απέσ’ ‘ς σον Θερνόν τ’ Αε-Θανασή την ημέραν ο Παπάρζαλης, ο Νάνον, ο Τσ̆αμάλτς, ο Πάντσ̆ο̤ν και ο Λοϊζογλης ο Χατσίκας επήγαν ‘ς σον Αε-Θανάσ’ αφκά ‘ς σο γι͜αλόν τη Κερασέας. Ασ’ σην εκκλησίαν κι ύστερα εκατήβαν ‘ς σο γι͜αλόν να λούσκουνταν. Έβγαλαν τα λώματα ‘τουν απάν’ ‘ς σην πέτραν και ελάγκεψαν ‘ς σην θάλασσαν.

Το Σεμέν υπαγόταν διοικητικώς στην Κερασούντα και Εκκλησιαστικώς στη Μητρόπολη Κολωνίας. Το Σεμέν ήταν το κέντρο των πέριξ 11 χωριών του Γιαλαγλί. Οι ονομασίες των χωριών ήταν οι παρακάτω:
1. Αλουτζίν
2. Αρμούτελη
3. Άρτας
4. Αχουλού
5. Βέηαλαν

"Καλήν Εσπέραν…" Έτσι επιγράφεται το παρακάτω ποίημα το οποίο γράφτηκε απο τον εκδότη του Ιστορικού και Λαογραφικού Περιοδικού "Ποντιακή Εστία" κ. Φίλωνα Κτενίδη στο τεύχος 24 το έτος 1951 στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ένα σπάνιο και αντιπροσωπευτικό δείγμα της ψυχοσύνθεσης των Ελλήνων προσφύγων εκ Πόντου. Χαρείτε το.