Ο τι­μώ­με­νος ὡς τοπικός Ἅ­γιος ἀ­πό τούς Πο­ντί­ους, π. Ἰ­ω­άν­νης Τρι­αν­τα­φυλ­λί­δης[1] γεν­νή­θη­κε στίς 10 Φε­βρου­α­ρί­ου 1836 στό χω­ριό Λω­ρί­α (Μού­ζε­να) τοῦ νο­μοῦ Τρα­πε­ζοῦ­ντος, ἀ­πό εὐ­λα­βεῖς γο­νεῖς τόν Τρι­αν­τά­φυλ­λο καί τήν Κυ­ρια­κή. Ἐ­πει­δή δέν ὑ­πῆρ­χε σχο­λεῖ­ο στήν πα­τρί­δα του ἔ­μα­θε ἀπό ἕναν ἐγγράμματο τά κοι­νά γράμ­μα­τα σέ ἕξι μῆ­νες, ὄντας πο­λύ εὐ­φυ­ής. Σέ ἡ­λι­κί­α δε­κα­τεσ­σά­ρων ἐ­τῶν ἔ­μει­νε ὀρ­φα­νός ἀ­πό πα­τέ­ρα γι᾿ αὐ­τό ἀ­ναγ­κά­στη­κε πρός ἐ­ξεύ­ρε­ση ἐρ­γα­σί­ας νά ξε­νι­τευ­θῆ στά πα­ρά­λια τοῦ Πόν­του, ὅ­που ἐρ­γα­ζό­ταν τόν χει­μῶ­να σέ ἀρ­το­ποι­εῖ­ο καί τό κα­λο­καί­ρι σέ γε­ωρ­γι­κές ἐρ­γα­σί­ες. Ἐ­νυμ­φεύ­θη δέ­κα ἑ­πτά ἐ­τῶν κά­ποι­α σε­μνή καί εὐ­λα­βῆ νέ­α, ὀ­νό­μα­τι Ἑ­λέ­νη, μέ τήν ὁ­ποί­α ἀ­πέ­κτη­σε ἕ­ναν υἱ­ό καί θυ­γα­τέ­ρες. Κά­ποι­ο κα­λο­καί­ρι μέ τήν σύ­ζυ­γό του πή­γαι­ναν στό χω­ριό του μέ τά πό­δια. Στόν δρό­μο τούς συ­νάν­τη­σαν τρεῖς Ἄγ­γε­λοι μέ μορφή ἀν­θρώ­πων.

Μαρούλα επαρχάρευεν Κουντούρ σα Λειβαδία, σου Μύρημ’ και σου Κοβλακά και σ’ άσπρα τα Πλακία.
Σεράντα χτήνια̤ έλμεγεν χτήνια̤ κωδω̤νωμένα κι άλλα σεράντα βόσ̆κιζεν μουσκάρια̤ αμόν ζουρκάδια̤, κι άλλα σερανταδώδεκα καπίτσια̤ γαστρωμένα.

Παρακολουθείστε το σχετικό μας βίντεο

Ουντάν έρχουνταν α σην Τραπεζούνταν οι πρόσφυγες, το καράβ’ το εφέρνεν ατ’ς εσέβεν σα Στενά. Νύχτα έτον κα τα φώσα̤ ολόερα εφώταζαν. Ούλ’ ετζάϊζαν ; αχά η Πόλ’ ! Έρθαμε στην Πόλ’ !
Είνας γραία, τσίτσιρος, Ιμερίτ’σσα πα έτον σο καράβ’. Ουντάς έκ’σεν «έρθαμε στη Πόλ’ !» γάλα̤ γάλα̤ εξέβεν κι εκείνε απάν σην κιβέρταν τη παπορί κι ετέρεσεν : μακρά τσαρουλίζνε τα φώσα̤.
- Αούτο έν’ η Πόλ’ ; ερώτεσεν,
- Ναι ! θεία, είπαν ατέν, ατό έν’ η Πόλ’.
- Η γραία ελάϊξεν το κιφάλ’ν ατ’ς και είπεν : Αϊ ! μαύρον Ίμερα !

Πηγή : Παντελή Η. Μελανοφρύδη - Ποντιακή Εστία Τεύχος 1ον

Μάϊσσες, μάγισσες, νεράϊδες, ξωτικά, αερικά και ξωθιές.
Οι Έλληνες του Πόντο φαντάζονταν τις μάγισσες καθ’ όλα όμοιες με τους ανθρώπους με μόνη διαφορά ότι τα πόδια τους ήταν ανάποδα, δηλαδή η φτέρνα προς τα εμπρός και τα δάχτυλα προς τα πίσω. Οι Μάϊσσες, μάγισσες, οι νεράϊδες, τα ξωτικά, τα αερικά και οι ξωθιές, όλα αυτά τα πλάσματα θεωρούνταν ωραία κι οι άνθρωποι απ’ τον φόβο που τους προκαλούσαν τα αποκαλούσαν : «απ’ εμάς και καλλίων ποιός είν’».

Διήγηση εκ της Μούζαινας της Χαλδίας του Πόντου

Στην Τσιμεράν τη Μούζαινας Ανανίας εχάσεν το βούδ’ν-ατ. Ερούξεν σ’ αράγεμαν η γαρή-ατ και τα παιδί-ατ. Εράεψαν αδά, εράεψαν εκεί, πουθέν ‘κ̆’ εύραν ατο, εσκώθεν κι Ανανίας σην αραήν. Ετέρεσεν σο χωριόν κές, ‘κ̆’ ηύραν ατο, εντώκεν σο ραχ̆ίν κι΄αν’ ν’ αραγέβει ατο. Εξέβεν ούς τη Μοσκώβ τον παρχάρ. Σ’ εκείν’ απάν εβράδυνεν κιόλα, το βούδ’ ευρέθεν σο χωρίον αφκά, με τα κάτινος ζά εταράεν κι εσέβεν σο μαντρίν ατουν.