Ο δι̤άβολον κουμπάρον. Θρύλοι και παραμύθια εξ’ Αργυρουπόλεως Πόντου. Συλλογή Π. Σαλλαπασίδη
Ένας διεστραμμένος χωρέτες εποίκεν τον διάβολον κουμπάρον. Ασό έτον κουμπάρος άτ’ πάντα ελάλνε ατον σα κέφια και σα χαράντας ατ’. Ο δι̤̤άβολον άμαν ‘κ̆’ εκράτνεν την γλώσσαν ατ’.
Όσα έρχουντον ση κουμπάρι-ατ’, πάντα εβάλνεν φίσ̆ι̤α σην παρέαν κι ερχίνεναν σο τάβιγμαν. Έναν ημέραν επουγαλέφτεν ο κουμπάρος ατ’ κι είπεν ατον: Λελεύω ‘σε κουμπάρε, πουρνά την Κερεκήν θα σουμαδεύω τον δεξιμάτς, εσύ μ’ έρχεσαι, γιατί πάντα εβγάλτς νιζά̤δες. Τσ̆ίπ καλά, είπεν ο δι̤άβολον, ‘κ̆ι’ θα έρχουμαι κι’ ινσαλλάχ να μη έχετε καυγάδας. Ο δι̤άβολον άμαν ‘κ̆’ επόρεσεν να έτρωγεν, ‘κ̆’ εκάθουντον κά την προσβολήν τη κουμπάρι-ατ’. Επήγεν εκάτσεν την Κερεκήν σο σταυροστράτ’ τη χωρί, κι όντιναν καλεσμένον έλεπεν να πάει σα σουμάδι̤α έλεγεν ατον: Άτσαπα τη καζκάρας τ’ άσπρον έν’ πολλά για το μαύρον; Επήγαν σα σουμάδι̤α έφαγαν, έπιαν, εχόρεψαν, έρθαν σο κέφ’. Κάποιος ασοί λαλεμέντς εντώκεν σο νούν ατ’ ντ’ ερώτεσεν ατόν ο δι̤άβολον. Εσκώθεν εστάθεν ση μέσ’ απές κι ερώτεσεν. Ε! παιδάντ, ποίος απ’ εσάς εξέρ’ τη κοζκάρας τ’ άσπρον έν πολλά για το μαύρον; Σ’ ατό απάν’ εγένταν ταράφι̤α̤, εσούρεψαν το κάμας ατουν κι εμαχαιρίγαν, κι είδαν κι έπαθαν να χωρίζνατς και να δεβάζνατς πλάν. Τ’ άλλ’ την Κερενήν έρθεν κι ο κουμπάρος ατ’ ο δι̤άβολον σ’ ευχαρίστεμαν. Κουμπάρε καλόν κι ευλογημένον το σουμάδ’ και μούλταγα καυγάν τιδέν κι εγέντον ασο ‘κ̆’ έμνε εγώ αδά. Κουμπάρε, είπεν ατον ο χωρέτες, εσύ ‘κ̆’ έσνε αδά άμαν τ’ άσπρας και τα μαύρας τα χαπάρι̤α σ’ αδά έταν.
Λεξιλόγιο:
Φίσι̤α = φυτίλια – διαβολές
Τάβιγμαν = φιλονικεία
Επουγαλέφτεν = βαρέθηκε
Πουρνά = πρωί
Λελεύω σε = να σε χαρώ
Σουμαδεύω = αρραβωνιάζω
Νιζά̤δες = καυγάδες (τουρκ.λέξη)
Καζκάρα = κορώνα (πουλί)
Τσ̆ίπ = πολύ
Ινσαλλάχ = είθε να δώσει ο θεός (τούρκ. λέξη)
Άτσ̆απα = άραγε
Εντώκεν = χτύπησε
Ταράφια = χωρίστηκαν σε δύο αντιμαχόμενα μέρη (τούρκ.λέξη)
Κάμας = σπαθιά
Πλάν’ = πέρα
Μούτλαχα = χωρίς άλλο
"Ο Διάβολον Κουμπάρον". Θρύλοι και παραμύθια εξ’ Αργυρουπόλεως Πόντου. Πηγή: Ποντιακά Φύλλα – Συλλογή Π. Σαλλαπασίδη
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com