• Home
  • Γλώσσα
  • Χάταλον, Λελεύω, Παρχάρ, Αγλαθιάζω, Καταμάγια. Ερμηνεία και ετυμολογία των λημμάτων.

Χάταλον, Λελεύω, Παρχάρ, Αγλαθιάζω, Καταμάγια. Ερμηνεία και ετυμολογία των λημμάτων.

Γιώργος και Αλέξανδρος Αμοιρόγλου. Αναμνηστική φωτογραφία. Πόντος 1900 Χάταλον
Ερμηνεία: νήπιον, μικρόν
Ετυμολογία: αταλός, ομηρική λέξη (η δασεία γίνεται χ)

Λελεύω
Ερμηνεία: εξυμνώ, ικετεύω, προτρέπω παρακλητικώς, παρακαλώ (εκ του παθητικού παρακειμένου του απαρέμφατου του λέγω)
Ετυμολογία:  παιδική ονομασία του χεριού (λα̤λά̤) = κρατώ στα χέρια, κελεύω, παρακελεύω.

Παρχάρ (Παρχάρι)
Ερμηνεία: οροπέδιον βοσκότοπος (συνήθως κοντά στα χωριά)
Ετυμολογία: (ίσως) κατά το παρα-θαλάσσιον, παρ-άλιον, παρα-χώριον = παραχάριον = παρχάριον = παρχάρι

Αγλαθιάζω
Ερμηνεία: καθαρίζω το αυλάκι, απομακρύνω πέτρες και χώματα και κάθε εμπόδιο απ’ τον δρόμο απ’ όπου περνά τρεχούμενο νερό
Ετυμολογία: εκ του λανθάνω (μεταφορικώς ξεκαθαρίζω), εκ του αυλάκι, αυλακίζω, αυλακιάζω

Καταμάγια
Ερμηνεία: πανί που σκουπίζουν τον φούρνο, κουρέλια δεμένα στην άκρη κοντού με τα οποία (αφού τα έβρεχαν) καθάριζαν τον φούρνο απ’ τα τελευταία υπολείμματα της φωτιάς
Ετυμολογία: κατα – μάσσω, από το καταμάσσω (χρήσις του Διγάμματος)

Ερμηνεία, Ετυμολογία των λημμάτων. Ερμηνεύουν, ετυμολογούν οι κ.κ. Π. Μελανοφρύδης, Γ. Κανδηλάπτης, Ι. Κιουρτσίδης και Φίκας.  

Πηγή : Ποντιακή Εστία τεύχος 4ον Θεσσαλονίκη Απρίλιος 1950

Ποντιακή Διαλεκτολογία - Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com 

Pin It

Print

Add comment


Security code
Refresh

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ