Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου. Π.Η. Μελανοφρύδη: Σελβίρα, Σ’ αποκαμάρωμαν έρθεν, Μνημόρα̤ ανοί’, Τσιμπαρά̤ουμαι, Μιαντή, Χόχορας (κουκουβάγια), Χατσένια. Β' Μέρος.

Ναυτική εκστρατεία Νέοι Έλληνες του Πόντου κατά τη διάρκεια βαρκάδας Σελβίρα
Ένα σπάνιο όνομα που δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ξενόφερτο. Το όνομα Ελβίρα δεν ήταν γνωστό στον Πόντο. Φαίνεται να προέρχεται απ’ το τουρκικό σεβλίν που είναι το κυπαρίσσι. Δηλαδή Σελβίρα σημαίνει Κυπαρισσένια, Κυπαρέσσα, εξ' ου και το Παρέσσα.

Print

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου. Παντελή Η. Μελανοφρύδη με λήμμα το Κηφάλ (κεφάλι) - Μέρος Δεύτερο

Παντελής Μελανοφρύδης • Σκεπάγ’ κρούει ‘σε ο ήλον ‘ς σο κηφάλ’ = παθαίνεις ηλίαση
• Πα̤ντοκέφαλον = η αρχή του αυλακιού του μυαλού
• Καφηλόπονος και Κηφαλοπονίος = όπως γουλόπονος, κοιλόπονος και κοιλοπονίος 

Print

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου. Παντελή Η. Μελανοφρύδη με λήμμα το Κηφάλ (κεφάλι) - Μέρος Πρώτο

Ο αείμνηστος Αδυσσινός λόγιος δάσκαλος, συγγραφέας και ερευνητής κ. Παντελής ΜελανοφρύδηςΚρούω κηφάλ’ = (χτυπώ κεφάλι) κάνω μίαν έρευνα, ρίχνω ματιά να δω τι γίνεται. «Επήγεν εντώκεν έναν κηφάλ’ ‘ς σήν αγοράν κι έσ’».

Το κηφάλ’τ ατ’ έξ’ έν’ = λέγεται για άνθρωπο που δεν είναι προσηλωμένος στη δουλειά του / για παντρεμένο άντρα ή γυναίκα που επιζητεί έρωτες εκτός της συζυγικής εστίας.

Κλίθω κηφάλ’ = κλίνω την κεφαλή, υποτάσσομαι, υπακούω.

Print

Το Φέσ' (φέσι). Ανέκδοτο Τραπεζούντας & ποικίλα άλλα για το φέσι στον Πόντο. Πηγή: Ποντιακή Εστία τεύχος 24, Θεσσαλονίκη 1952

Περιφορά του Τιμίου Σταυρού των Θεοφανείων στην Κερασούντα απο τα μέλη της Εκκλησιαστικής ΕπιτροπήςΑπέσ’ ‘ς σον Θερνόν τ’ Αε-Θανασή την ημέραν ο Παπάρζαλης, ο Νάνον, ο Τσ̆αμάλτς, ο Πάντσ̆ο̤ν και ο Λοϊζογλης ο Χατσίκας επήγαν ‘ς σον Αε-Θανάσ’ αφκά ‘ς σο γι͜αλόν τη Κερασέας. Ασ’ σην εκκλησίαν κι ύστερα εκατήβαν ‘ς σο γι͜αλόν να λούσκουνταν. Έβγαλαν τα λώματα ‘τουν απάν’ ‘ς σην πέτραν και ελάγκεψαν ‘ς σην θάλασσαν.

Print

Δίστιχα περιοχής Σταυρίν. Συλλογή του κ. Δ. Κ. Π. Σταυριώτη. Χρονικά του Πόντου - Τεύχος 9ον

O Γεώργιος Κασιμίδης απο το Σταυρίν περι το 1915, μετά την ανταλλαγή παρέμεινε στην τουρκία και διακρίθηκε σε πολλούς τομείςΑνάθεμα αοίκ’ς γονέοις και άρ’ αοίκ’ς μαννάδες,
που ‘κ̆ι’ παντρεύ’ν τα κορτσόπα, να χ̆αίρουν οι γιοσμάδες.

Ανάθεμα, ανάθεμα, ανάθεμα σε μάϊσσα,
τρία λιρόπα για τ’ εσέν’ την μουφρεζέν εφάϊσα.

Print

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ