Σάββα Πορφυρίου Παπαδοπούλου,  Σύμμεικτα λαογραφικά περιοχής Φάτσας

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί θησαυρό του λαογραφικού πλούτου της περιοχής της Φάτσας και αναφέρεται στη γυναικεία ενδυμασία μέσα απ το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα. Καταγραφή Δέσποινας (Δεσποίνης) Παντελίδου το γένος Τοπαλίδη, ετών 67, το 1967.

Δείτε το σχετικό βίντεο για την γυναικεία ενδυμασία στη Φάτσα του Πόντου μέσα απο το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα

Γλωσσικά Ιδιώματα  -  Εκ του ιδιώματος των Ελλήνων της Τριπόλεως του Πόντου 

"Η εξορία" 
Με τοι Τούρκους έστεκαμ' καλά, φόβο πα ΄κ̌' εβοφούμουνεστιν. Οι Τούρκοι έλεγαν εμασε: "α!!...οσήμερο θα φτάμε εσάς εξορία, α..!! αύρι'". Οι Τούρκοι έλεγαν εμασε "κιαούρ". Κ' επεκεί επήρε η Ρουσία την Τραπεζούντα κ' επεκεί έρθεν ΄ς σην Ελεού (εννοεί Ελεβή), κ' επεκεί ΄ς σην Χαρκάβαλα ΄ς σο ποτάμ' αφκά. Κ' εσύρεναν οι Ρούσοι τα κανόνια̤ ΄ς σην Τρίπολι απέσ' κ' εφοβούμουνεστιν κάπ' σκοτούμεστιν κ' επαίρεναμε τα μωρά μουν κ' εκρύφκουμνεστιν ΄ς σα μαγαζία.Οι Τούρκοι έφευαν 'ς σα χωρία τουν για να μη σκοτούνταν. Ατώρα λέγουμε εμείς : "ντο να ποίουμε και ντο νάφτάμε ; "

Δείτε το σχετικό βίντεο για την Εξορία των Ελλήνων της Τρίπολης του Πόντου μέσα απ το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα

Αγροτικά τραγούδια
Κατά το μάζεμα του βίκου τραγουδούσαν : "Βίκιν βίκιν πρασινίζ' κι' η καρδία μ' γαλενίζ', κι' εγώ τίναν αγαπώ βράδο πουρνόν χτουπίζ'". & "Το βίκιν ας' τ' ασπρίζ' το κριθάριν κιτρινίζ', το κοκκίν σύρ' το φκάλιν τ' εμόν χορτάζ' το μάτιν".

Δείτε το σχετικό βίντεο και ακούστε μοναδικά ιστορικά ηχητικά ντοκουμέντα πρώτης γενιάς

Στο παραπάνω ηχητικό αρχείο Γαρεσαρέτ'κον Ομάλιν παίζει λούρα ο κ. Παναγιώτης Μαυρίδης και τραγουδάει ο κ. Δανιήλ Εμμανουηλίδης στις 2.8.1967, ενώ στο χορό Τάμζαρα παίζει ζουρνά ο κ. Ελευθέριος Βοσνίδης και ταβούλ ο κ. Δανιήλ Εμμανουηλίδης.

Εμείς είχαμεν εκεί ΄ς σο ΄Σοπίν-Γαραϊσάρ, τη σ̌οχμπανάν. Εβγάλναμε θάρα̤.  Μίαν φοράν έκαφταμ' ατα ΄ς σο φούρνεν και ύστερα εβγάλναμε, ετσάκωναμ' ατα 'ς έναν λάκκον απέσ' και έστεκαν-ε έναν χρόνον εκεί, ελύγουτουνεν-ι και ύστερα έσκαφαμεν-ι και εκουβαλούσαμεν-ι 'ς σην σ̌οχμπανάν απέσ' και ΄ς σο χαλκόν έψεναμ' α κ' επεκεί ευκαίρωναμ' α 'ς σα χαβόζα και έστεκαν εκεί δέκα ημέρας και ίνουτουνεν-ι σ̌όμπι. Και επεκεί έπλυναμεν-ι μ' εκείνον το νερόν το έτον απέσ' και έβγαλναμε και υστερία έκοφταμε το σ̌όμπι και έβγαλναμε έξου, ίνουτουν χαζίρι .

Δείτε το σχετικό βίντεο για τη Νικόπολη του Πόντου και το γλωσσικό της ιδίωμα.