Λεγνή - Λεγνέσα. Δημώδες άσμα περιφέρειας Κρώμνης Πόντου
Το πόϊ σ’ έν’ λεγνόμακρον λεγνή μ’ λεγνέσα,
ίσον άμον ιτέαν πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσα,
τ’ ομμάτια σ’ καίγνε τον πασ̌αν λεγνή μ’ λεγνέσα,
τ’ οφρύδια̤ σ’ βασιλέαν πως κοιμάσαι μαναχ̌έσα.
Λεγνή Λεγνέσσα Δημώδες Άσμα Κρώμνης Πόντου / Γώγος, Χρύσανθος, Πόλιος / 3 παραλλαγές
Λεγνή μ’ λεγνή μ’ λεγνή μ’ λεγνή μ’ πολλά λεγνέσα,
αφήν’ τς εμέν’ το παλληκάρ’ και κείσαι μαναχ̌έσα.
Το πόϊ σ’ λεγνοχ̌υμιστόν άμον τη σταλαγμίταν,
να ‘σαν που κείται με τ’ εσέν’ φιλεί ‘σε όλεν την νύχταν.
Προς αποφυγή οποιασδήποτε παρανόησης, να σημειώσω σε αυτό το σημείο ότι, όπως συμβαίνει στα περισσότερα δημοτικά τραγούδια των Ελλήνων του Πόντου έτσι και σε αυτό το σκοπό υπάρχουν πολλές εκδοχές με διαφορετικό κάθε φορά στίχο, κι επίσης διαφοροποιημένη κατά τι την επωδό. Η παραπάνω ανάρτηση μου, φέρει το στίχο σύμφωνα με την καταγραφή του κ. Στάθη Ευσταθιάδη από το βιβλίο του «Τα Τραγούδια του Ποντιακού λαού». Παρακάτω παραθέτω κι άλλες πιθανές εκδοχές του ποιητικού κειμένου που απ’ ότι φαίνεται είναι μεταγενέστερες του πρωτοτύπου:
Να σάν, που κείται με τ’ εσέν’, λεγνή μ’ λεγνέσα,
φιλεί σε όλεν την νύχταν, πώς κοιμάσαι μαναχ̌έσα;
Λεγνή μ’ λεγνή μ’, λεγνή μ’ πολλά λεγνέσα,
αφήν’τς εμέν’ το παλληκάρ’ και κείσαι μαναχ̌έσα.
Η κόρ’ φορεί την φανέλαν λεγνή λεγνέσα,
και φαίνεται παχ̌έσα, πως κοιμάσαι μαναχ̌έσα;
Αφήντς εμέν’ το παλικάρ’ λεγνή μ’ λεγνέσα,
πάς κείσαι μαναχ̌έσα, πως κοιμάσαι μαναχ̌έσα;
Λεγνή μ’ λεγνή μ’, λεγνή κι άμον τσατσί,
τσ̌ίζω ‘σε και πονώ ‘σε, εσύ στούδ΄ και πετσί.
Τα μύρας-ισ’ είναι πουλί μ’ λεγνή μ’ λεγνέσα,
τη παναϊας δάκρυ͜α πως κοιμάσαι μαναχ̌έσα;
Μυρίσκουμ’ ατά ανασπάλω λεγνή μ’ λεγνέσα,
τη κάρδι͜α σ’ –ιμ’ τα τέρτι͜α πως κοιμάσαι μαναχ̌έσα;
Ποντιακή Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com