Έρται και στέκ' φυγάτε. Δημοτικό τραγούδι περιοχής Ατά Παζάρ Νικομήδειας Πόντου
Ο τσ̆ανταρμάς εφάνθεν, σ’ οσπίτα̤ ‘σουν κλωστέστεν,
ατώρα ατός εχάθεν, ελάτεν ‘ξάν χορέψτεν.
Ατοίν ΄ξάν πώς εφάνθαν, φυγάτεν εσείν νυφάδες,
επήγαν και ν’ εχάθαν, εβγάτεν ασ’ οτάδες.
Έρται και στέκ. Δημοτικό τραγούδι των Ελλήνων του Ατά Παζάρ της Νικομήδειας του Πόντου-
Έρται και στέκ’, φυγάτε, χορεύ’ και στέκ’, σερέψτεν,
Χορεύ’ και στέκ’, σερέψτεν, έρται και στέκ’, φυγάτε.
Χαρακτηριστικό τραγούδι της περιοχής που διασώζεται ως τις μέρες μας είναι το: "Έρται και στέκ' φυγάτε, χορεύ' και στέκ' σερέψτεν". Η ιστορία της επωδού αυτού του τραγουδιού είναι η εξής. Δύο Έλληνες εκ Πόντου μπήκαν σε ένα οπωρώνα ενός τούρκου για να κλέψουν φουντούκια. Ο οπωρώνας αυτός παλιότερα ήταν ελληνικός. Σκέφτηκαν λοιπόν ένα τέχνασμα για να μη τους πιάσει ο ιδιοκτήτης όταν θα εμφανιζόταν. Ο λυράρης θα παίζει στη λύρα του το παραπάνω δίστιχο πέρα από τη φουντουκιά. Η έμφαση και ο τονισμός θα δινόταν στο στίχο: έρτε - έρτε - φυγάτε δηλαδή έρχεται! έρχεται! φύγετε!. Οι άλλοι δύο εν τω μεταξύ θα μάζευαν φουντούκια. Όμως όταν εμφανίστηκε ο τούρκος, όχι μόνο δεν τους κυνήγησε αλλά μερακλώθηκε και άρχισε να χορεύει, πηγαίνοντας προς το μέρος του λυράρη, ο οποίος συνέχισε να τραγουδά το δεύτερο στίχο: χορεύ', χορεύ', σερέψτεν δηλαδή χορεύει! χορεύει! μαζέψτε!. Στην καθημερινή ζωή των Ελλήνων (Ρωμιών του Πόντου) αλλά και των Ατά Παζαραίων, το τραγούδι πολλές φορές είχε συνθηματικό ρόλο και χρησιμότητα.
"Έρ'ται και στέκ' φυγάτε". Δημοτικό τραγούδι περιοχής Ατά Παζάρ Νικομήδειας Πόντου (Πηγή: Στάθης Ευσταθιάδης)
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
