Λαογραφικά Κοτυώρων - Κοτυωρίτισσα κόρη με ζουπούνα και κουρσίν
Λαογραφικά Κοτυώρων Πόντου - Άκογλους Ξενοφώντας. Αρχείον Πόντου, Επιτροπής Ποντιακών Μελετών. Κοτυωρίτισσα κόρη με την τοπική της ενδυμασία, της ζουπούνας. Στο κεφάλι φέρει κουρσίν, δηλαδή φέσι με χρυσό σύρμα (σιρματερό κεντημένο). Μπροστά έχει στη σειρά από 40 ως 60 φλουριά των 10 γροσιών το καθένα. Η γυναικεία ενδυμασία της ζουπούνας στα Κοτύωρα του Πόντου.
Στις δύο άκρες από ένα μαχμουτιέ της μιάς λίρας. Όταν το φέσι έχει κι από πάνω φλουριά καζία, τότε λέγεται καπλαμά. Τέτοια φλουριά βάζουν από 25 ως 50 κομμάτια των 30 γροσιών το καθένα. Χαβέκα λέγεται η μεταξωτή πλεγμένη λουρίδα, που συγκρατεί από πίσω το κουρσίν ή την καπλαμά στο κεφάλι. Και στις δύο πλευρές της είναι ραμμένα από 10 ως 15 φλουριά των 30 γροσιών. Στη εικόνα διακρίνεται μόνο η μία άκρη της χαβέκας στο δεξιό μέρος της κεφαλής της Κοτυωρίτισσας κόρης. Στ’ αυτιά της φορά Λιρίτσας σκουλαρίκια, δηλαδή σκουλαρίκια με χρυσή αλυσιδίτσα και δύο φλουριά σε κάθε αυτί. Το πρώτο των 27 και το δεύτερο των 54 γροσιών, δηλαδή ¼ και ½ της λίρας. Αντιλαμβανόμαστε από αυτή την αναλυτική αναφορά την πολυτέλεια και το κόστος απόκτησης αυτού του κατά τα άλλα απλού φαινομενικά καλύμματος της γυναικείας κεφαλής. Είναι εύκολο συνειρμικά να υπολογίσουμε το κόστος απόκτησης μιας ολοκληρωμένη αυθεντικής, παραδοσιακής γυναικείας ενδυμασίας στον Πόντο το 1800-1900.
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com