Ο χορός αυτός σύμφωνα με την παράδοση είναι αφιερωμένος στον Πάφραλη αγωνιστή κατά των τούρκων την περίοδο 1821-1838 με το όνομα Τρύφωνα ο οποίος αν και ήταν ακαταμάχητο παλικάρι, εντούτοις ήταν και μεγάλος αντιρρησίας και σχεδόν ποτέ δεν συμφωνούσε με ότι έλεγαν οι άλλοι. Σε όλα σχεδόν έπαιρνε την αντίθεση θέση.
Παρακολουθείστε το βίντεο μου για το χορό Τρύφωνα ή Τυφρών των Ελλήνων Παφραίων
Ο χορός αυτός, αναφέρεται στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας κατά τα οποία οι τούρκοι παρακολουθούσαν συνεχώς τους Έλληνες της Πάφρας και ήθελαν να γνωρίζουν την κάθε τους κίνηση. Η ιστορία του χορού αυτού ξεκινά περίπου το 1630 οπόταν οι τερεμπέηδες με τους ανθρώπους τους προσπαθούσαν να εξισλαμίσουν τον χριστιανικό κόσμο της Πάφρας. Ντερεμπέηδες στην τουρκική γλώσσα ονομάζονταν οι Τιμαριούχοι.
Παρακολουθείστε το σχετικό μου βίντεο για το χορό Ταρατσούκ Σοκακλάρ
Το Καράπουνάρ είναι χωριό της περιοχής Πάφρας του Πόντου με επτά μικρούς συνοικισμούς γύρω του. Πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών , είχε Οκτακόσιους περίπου κατοίκους ενώ ήταν αμιγώς Ελληνικό χωριό. Το χωριό αυτό ανέδειξε περισσότερους από 30 Ιερείς και 8 δασκάλους.
Οι χοροί και τα έθιμα της Πάφρας του Πόντου διασώθηκαν στην εποχή μας μέσα από τις προσπάθειες, τις ενέργειες και την έρευνα του αγαπητού μας κ Γιώργου Αντωνιάδη εκπαιδευτικού, από τη Νέα Μπάφρα Σερρών. Η γνωριμία μας ήταν τυχαία σε μια εκδήλωση σχετική με τον Πόντο μάλλον το 2006-2007 στη Θεσσαλονίκη. Είχα ακούσει τόσα πολλά γι’ αυτόν τον άνθρωπο και ήταν πόθος μου να τον γνωρίσω.
Χοροί της Πάφρας του Πόντου - Σάββας Κουρουτζίδης. Καταγραφή : Βασίλειος Β. Πολατίδης. Ακριτοχώρι Σερρών 30 Απριλίου 2010
Ευχαριστώ θερμά τους : Παναγιώτη Κουρουτζίδη, Ελευθερία Παρασκευοπούλου & Αλίκη Αναστασιάδου για την πρόσκληση που μου έκαναν για την καταγραφή του κ Σάββα Κουρουτζίδη, για τις ανοιχτές καρδιές τους, για τη φιλική τους διάθεση, για τη φιλοξενία και για το τελικό αποτέλεσμα αυτής της καταγραφής που δίχως αυτούς δε θα είχε πραγματοποιηθεί ποτέ. Παρακολουθείστε το μοναδικό αυτό βίντεο ντοκουμέντο
Ο κ Σάββας Κουρουτζίδης γεννήθηκε το 1927 στο Ακριτοχώρι Σερρών. Τον Απρίλιο του 2010 που τον κατέγραψα ήταν ήδη 83 ετών. Οι μνήμες του είναι ζωντανές και μας μεταφέρει χορούς και τραγούδια της ιδιαίτερης πατρίδας του έτσι όπως τους είδε και τους έμαθε απ’ τη μητέρα του Σαββατού, γεννημένη στο Ασάρ της Πάφρας, νομός Αμισού (Σαμψούντα). Για πρώτη φορά δημοσιεύω τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς της Πάφρας καθώς και το πανάρχαιο έθιμο των Κοτσαμάνων πάλι απ΄την περιφέρεια της Πάφρας. Παρακολουθείστε επίσης το βίντεο για τα Κοτσαμάνια και τα Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς της Πάφρας
Ποντιακή Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
