Μέτρο πρόληψης της οφθαλμίας σε Μούζενα, Χάρχ̆ερα, Γιαγλήνδερε και Σάνταν του Πόντου
Εις τη Μούζεναν, ποτάμιον Χάρχ̆ερας, Γιαγλήνδερε και Σάνταν, επειδή παρετήρησαν ότι οι κύνες ουδέποτε έπασχον εξ οφθαλμίας, εφιλοτιμούντο κατά την Μεγάλην Παρασκευήν να κόπτουσι τους όνυχας των χειρών των και τρίς τρίβοντες τους οφθαλμούς των δια του αντίχειρος εξεφώνουν τρίς: «σ̆κύλ ομμάτα̤ έχω τα νύχ̆α̤ μ έκοψα» και επίστευαν ότι δε θα πάθουν οφθαλμία. Φαίνεται ότι είναι συνταγή των ιατρών της αρχαιότητος, οίτινες δια των ονύχων ως φορέων μικροβίων προεκάλουν την οφθαλμίαν την ποντιακώς λεγομένην «ομματόπονον»
Μετάφραση: Στη Μούζενα, της περιοχή του ποταμού της Χάρχ̆ερας, στο Γιαγλήνδερε και στη Σάνταν, επειδή παρατήρησαν ότι οι σκύλοι ουδέποτε έπασχαν από την ασθένεια της οφθαλμίας, φιλοτιμούνταν κατά την Μεγάλη Παρασκευή να κόβουν τα νύχια των χειρών τους κι αφού τα έτριβαν τρείς φορές τα μάτια του με τον αντίχειρα φώναζαν πάλι τρείς φορές: «σ̆κύλ ομμάτα̤ έχω τα νύχ̆α̤ μ’ έκοψα» δηλαδή : “Σκύλου μάτια έχω, έκοψα τα νύχια μου”. Με αυτό τον τρόπο πίστευαν ότι δε θα πάθουν οφθαλμία. Φαίνεται ότι είναι συνταγή των γιατρών της αρχαιότητας, οι οποίοι με τα νύχια ως φορείς μικροβίων προκαλούσαν την ασθένεια “οφθαλμίαν” η οποία στον Πόντο ονομαζόταν «ομματόπονον» δηλαδή πόνος των ματιών.
Πηγή: Ανάμικτα / Γεωργίου Κανδηλάπτη (Κάνι) / Ποντιακή Εστία / Τεύχος 128-129
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com