Τρυγομηνάς , Οκτώβριος
Τρυγομηνάς , Οκτώβριος
Ο μήνας Οκτώβριος είναι ο δέκατος μήνας του χρόνου, αντίστοιχος του Πυανεψιώνα των αρχαίων Ελλήνων.
Κατά άλλη παραδοχή (του Δ.Σ.Λουκάτου θεωρείτε ως ο Μαιμακτηριώνας, λόγω της εορτής του γεωργικού Δία Μαιμάκτη (χειμωνιάτικου).
Στον Πόντο ονομαζόταν Τρυγομηνάς ίσως λόγω του τρύγου.
Με αυτό το όνομα τον συναντούμε στις περιοχές : Κερασούντα, Κοτύωρα, Οινόη, Σάντα, Σούρμενα, Τραπεζούντα, Χαλδία, στη Ματσούκα και στο Σταυρίν.
Ο Π.Η. Μελανοφρύδης λέει ότι ο μήνας αυτός στα Σούρμενα λεγόταν Οκτώβριος, ενώ Τρυγομηνάς ή Τρωζομηνάς λεγόταν ο Νοέμβριος. Στην Ινέπολη και τα Κοτύωρα λεγόταν και Αϊ-Δημήτρης, ενώ στην Οινόη Αϊ-Δρημήτης λόγω της εορτής του Αγίου Δημητρίου. Στα Κοτύωρα λεγόταν και Πατάλτς ενώ ο Νοέμβριος Γότζ̌-άγης. Έλληνας κάτοικος της Πτολεμαϊδας με καταγωγή τη Δέσμαινα του Πόντου μαρτυρεί ότι Γότζ̌-άγη καλούσαν τον Οκτώβριο επειδή τότε μαρκαλιώνται τα πρόβατα που ονομάζονταν γότζ̌ια, ενώ το Νοέμβριο καλούσαν παρτάλ. Από το αρχαίο τρυγητήριο που σήμαινε το κοφίνι για τον τρύγο έχουμε παράγωγα που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες του Πόντου σε όλες σχεδόν τις περιοχές, έτσι έχουμε τη λέξη τρυγετέριν, ή τρυγετέρ' και τρυετέρ'. Στην Αμισό έχουμε το τρυγοκάλαθον δηλαδή το καλάθι του τρύγου, και στη Χαλδία το τρυγωτέριν, ενώ στα Σούρμενα το τρυγωτέρ'.
Χαρακτηριστική είναι η παροιμία της Τρίπολης του Πόντου: « ...π' έχ̌ αμπέλα̤ βάλλ' εργάτους (εργάτες) και καράβα̤ καλαφάτους...» (καλαφάτους)
Ακόμη ένα απόσπασμα από αφήγηση της περιοχής Χαλδίας : «...ο πατέρας εχάρτζεν το παιδίν ατ' έναν αμπελώναν και το παιδίν εγούεψεν ασ' σον κύρ'ν ατ' έναν βοτρύδ'...»
Εγούεψεν = τσιγκουνεύτηκε
Βοτρύδ' = τσαμπί
Παρακολουθείστε το βίντεο μας για τον Τρυγομηνά, Οκτώβριο
Τον Μάρτιο οι Ρωμαίοι τον θεωρούσαν πρώτο μήνα του χρόνου και τον έλεγαν primus δηλαδή πρώτο.
Αναφέρει η παράδοση ότι ο Μάρτιος πήρε το όνομα του από τον Ρωμύλο τον ιδρυτή της Ρώμης ο οποίος τον μετονόμασε σε Mars γενική Martis από το όνομα του θεού Άρη (Mars).Το 46 π.Χ. ο Ιούλιος Καίσαρας όρισε σαν πρώτο μην τον Ιανουάριο και μετέφερε τον Μάρτιο τρίτο κατά σειρά, αντίστοιχο προς τον ένατο μήνα του αττικού ημερολογίου, τον Ελαφηβολιώνα. Στην Ελλάδα ο Μάρτιος φέρει επίσης τα ονόματα : Γδάρτης, Παλουκοκαύτης, Κλαψομάρτης, Πεντάγνωμος, Ανοιξιάτης, Φητευτής.Στον Πόντο ήταν γνωστός ως Μάρτης σε Ινέπολη, Κερασούντα, και Οινόη, ενώ Μάρτ'ς σε Κοτύωρα, Σάντα, Τραπεζούντα και Χαλδία.Όπως συνέβαινε πάντα έτσι και ο Μάρτιος έδινε το όνομά του στα ζωντανά που γεννιόντουσαν την εποχή του. Λόγου χάριν έλεγαν Μαρτέσ̌ μουσκάρ', ενώ στα Κοτύωρα υπήρχε και ρήμα "μαρτεύκομαι" που σήμαινε για όποιον το χρησιμοποιούσε ότι κάνει τα μαρτιάτικά του, ότι κάνει σαν Μάρτης. 
