Το χωρίον Βαρενού της Χαλδίας του Πόντου

Written by Πολατίδης Βασίλειος. Posted in Πόλεις - Περιοχές - Οικισμοί - Χωριά

Σύντομο περιγραφικό σημείωμα κ. Κυριάκου Σουμελίδου εκ Ξηρολίμνης για την ιστορία του χωρίου Βαρενού της Χαλδίας (Αργυρούπολης του Πόντου) αλλά και των κατοίκων του. Το χωρίον Βαρενού βρισκόταν στους πρόποδες του όρους Κουλάτ-Δάγ και πλησίον του ποταμού Γιαγλή-Δερέ, επι του Κορκοντίλου. Διοικητικά ανήκε στην υποδιοίκηση Αργυρουπόλεως απ' την οποία επείχε τέσσερις ώρες.

Ο πληθυσμός του χωρίου Βαρενού ανήρχετο στους διακόσιους ογδόντα με τριακόσιους κατοίκους, ήτοι ογδόντα περίπου οικογένειες. Στη Βαρενού υπήρχαν πολλές εκκλησίες (ναοί) εκ των οποίων οι σπουδαιότεροι ήταν: του Αγίου Νικολάου και των Τριών Ιεραρχών επι του Κορκοντίλου. Είναι άγνωστο γιατί ονομάστηκε Κορκόντιλος η ομαλή λωρίδα στην οποία έκειτο όλο το χωρίο και η οποία εκτεινόταν και πέρα απ' τις οικίες προς τους κήπους. Είχε ωραία σχολή η οποία ανεγέρθη με έξοδα του μεγάλου ευεργέτη της Βαρενού κ Ευσταθίου ΧατζηΠαναγιώτου Σαραντίδου. Η Βαρενού υπήρξε πατρίδα πολλών αρχιερέων και ιερέων ως και πολλών διανοούμενων. Απ' τη Βαρενού κατήγετο ο Μητροπολίτης Χαλδίας Γερβάσιος Σουμελίδης ο οποίος εκοιμήθη τον Μάρτιο του 1904 στην Αργυρούπολη,ο οποίος επί μακρόν ποίμανε την επαρχία 1863-1904. Επίσης εκ Βαρενού ήταν ο μετά τον Γερβάσιον Σουμελίδην αναλαβών Μητροπολίτης Χαλδίας Λαυρέντιος Παπαδόπουλος 1904-1922 ο οποίος μετά τη περιβόητη ανταλλαγή των πληθυσμών τοποθετήθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Δράμας και τελικώς αποβίωσε το 1928. Ομοίως και ο μητροπολίτης Γρεβενών Γερβάσιος Σουμελίδης ο β' ανεψιός του πρώτου, αρχικώς Κολωνίας και μετέπειτα Νικαίας και Γρεβενών ο οποίος εκοιμήθη το 1943. Επίσης, ο Γερβάσιος Σαρασίτης, αρχικώς Ροδοπόλεως 1903-1906, μετέπειτα Κορυτσάς και Αλεξανδρουπόλεως. Εκοιμήθη τον Μάϊο του 1934. Εκ των ιερέων είναι ο Αθανάσιος Σουμελίδης Οικονόμος εις την Ιερά Μητρόπολη Χαλδίας κατ' αρχάς και αργότερα ηγούμενος της Ιεράς Βασιλικής Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής της Παναγίας Σουμελά, ο οποίος εκοιμήθη το 1924 στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης. Επίσης ο Θεόδωρος Παπαδόπουλος Οικονόμος, αδελφός του μητροπολίτη Λαυρεντίου. Εκ Βαρενού είχαν καταγωγή και οι γιατροί Αλκιβιάδης Σουμελίδης και Ανέστης Χαριτάντης (Παπαδόπουλος).

Δείτε το βίντεο μας για το χωρίον Βαρενού της Χαλδίας του Πόντου

Η Βαρενού είχε μεγάλη έκταση και ήταν αρκετά εύφορη. Τα σπουδαιότερα απ' τα προϊόντα που παρήγαγε ήταν τα οπωρικά δηλαδή μήλα, απίδια, βερίκοκα, βύσσινα, κεράσια κ.ά., αλλά και λαχανικά. Στην καλή παραγωγή συντελούσε τα μέγιστα ο ποταμός Γιαγλή-Δερέ ο οποίος κατερχόταν απ' την Κρώμνη και την Ίμερα βοηθώντας κατά πολύ στην πυκνή βλάστηση όλης της περιφέρειας. Την εποχή της Άνοιξης έρχονταν πολλοί παραθεριστές απ΄ την Τραπεζούντα στο γραφικό αυτό χωριό τη Βαρενού για το υγιεινό της κλίμα. Απέναντι απ΄τη Βαρενού πρόβαλαν μεγαλοπρεπή τα δύο βουνά Καμέλ (ονομασία που έλαβε εξ' αιτίας του σχήματος του) με άφθονες άγριες λεπτοκαρυές και λεύκες και με μεγάλη βλάστηση. Τα νερά εδώ ήταν πάρα πολλά και κρύα. Το δεύτερο βουνό ονομαζόταν Βαρζουούμ με αρκετή δασωμένη έκταση. Μεταξύ των δύο αυτών βουνών, του Καμέλ και του Βαρζουούμ βρισκόταν η γνωστή με το όνομα "Ρακέτα" τοποθεσία η οποία έμοιαζε με τεράστια λεκάνη στο μέσον της οποίας ανάβλυζε άφθονο κρύο νερό. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο έρχονταν σε αυτή την τοποθεσία πολλοί κάτοικοι απ' τη Βαρενού μαζί με τα ζώα τους και έμεναν επι τρείς μήνες. Στον αυχένα της λεκάνης αυτής βρισκόταν το εξωκλήσι του Αγίου Παύλου. Τα σπουδαιότερα παρεκκλήσια της Βαρενού ήταν:
Του Αγίου Ιωάννη "29 Αυγούστου".
Τα Γενέθλια της Θεοτόκου "8 Σεπτεμβρίου".
Της Αγίας Μαρίνας "17 Ιουλίου"
Του Αγίου Στεφάνου "2 Αυγούστου"
Η Βαρενού της Χαλδίας του Πόντου (φωτογραφία εποχής) Οι κάτοικοι του χωρίου αγαπούσαν την εργασία και ήταν φιλόξενοι. Πολλοί εξ αυτών ξενιτεύονταν ενώ όσοι έμεναν πίσω καταγίνονταν με την καλλιέργεια των κτημάτων τους. Εκ των διανοουμένων της Βαρενού ήσαν οι : Νικόλαος Βασιλειάδης, Στέφανος Χατζόπουλος, Ζαχαρίας Αυγερινός, Κυριάκος Σουμελίδης, Χαράλαμπος Σουμελίδης, Πίνδαρος Σουμελίδης και Σάββας Στεφανίδης. Εκ των ιερέων είναι οι : παπα Ιωάννης Αυγερινός, παπα Λάζαρος Σουμελίδης, παπα Βασίλειος Ευτυχίδης νύν εφημέριος Νέας Κρώμνης Δράμας και ο παπα Ηρακλής Κουσίδης. Η Βαρενού ανέδειξε επίσης τους γνωστούς και καλούς ζωγράφους Νικόλαο Παπαπαναγιώτου, τον Θεόδωρο και τον αδερφό του Ιωάννη Παπαδόπουλο ο οποίος (Ιωάννης) βρισκόταν τότε στη Κρήτη. Επίσης τον δικηγόρο Ιωσήφ Παπαδόπουλο αδερφό του ιατρού Χαριτάντη και τον αδερφό τους Βασίλειο Παπαδόπουλο χημικό υφηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.