Γεωγραφικόν και Ιστορικόν Λεξικόν Επαρχίας Χαλδίας Υ' (Σαράντων, Σαραντάρ, Σαπρανάντων, Σαρή-παπά).
Του Σαράντων. Μία από τις ενορίες της Κρώμνης επι της οδού Ίμερας, Κοχρακοφωλιών – Κρώμνης, στη δεύτερη ομαλή και ανατολική ράχη του όρους Προφήτης Ηλίας απέναντι της Αληθινής και πέρα από το ποτάμι της Μόχωρας.
Σωζόταν Ιερός Ναός σε κατακόμβη κάτω από αχυρώνα των άλλοτε Κρυφών (Κλωστών), Κρωμναίων. Είχε 20 οικογένειες και Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων. Η Κρώμνη του Πόντου. (Korom Korum Gumushane Trabzon). Ιστορία, Λαογραφία, Παραδόσεις
Το Σαραντάρ. Χωριό με 70 ελληνικές οικογένειες στο ποτάμι Αμβρυκάντων (Αμπρικάντων). Αποτελείτο από δύο ενορίες και βρισκόταν σε κατωφερές έδαφος. Είχε Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου. Ο δρόμος από το Σαραντάρ οδηγεί προς το τμήμα Κιουρτουνίου. Οι περισσότεροι κάτοικοι για λόγους βιοπορισμού κατέβαιναν το χειμώνα στην Τσανικία.
Του Σαπρανάντων. Χωριό στην περιφέρεια Λερίου με 12 οικογένειες και Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Το Σαρή – παπά. Χωριό του τμήματος του Κιουρτουνίου, πέρα από το ποτάμι σε κατωφερές έδαφος με 50 οικογένειες Ελλήνων και Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου. Γεωγραφικό Λεξικό Χαλδίας Αφιέρωμα 16ο Σαράντων, Σαραντάρ, Σαπρανάντων, Σαρή – παπά
Συνεχίστε την περιήγηση σας στη Χαλδία. Στα επόμενα αφιερώματα μας θα γνωρίσετε τα χωριά, τα ποτάμια, τα όρη και τα τοπωνύμια της επαρχίας Χαλδίας. Ένα εξαιρετικό πόνημα του αείμνηστου κ. Γεωργίου Κανδηλάπτη Κάνι. Χαλδία - Αργυρούπολις Πόντου Gümüşhane (Πόλεις, Κωμοπόλεις, Χωριά, Τοπωνύμια, Ήθη, Έθιμα, Χοροί, Θρύλοι, Παραδόσεις, Πρόσωπα)
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com
