Λαογραφικά Σύμμεικτα Κάρς. Διάφορα Αινίγματα

Έναν έν’ και ‘ς όλα̤ εμπαίν΄  (όνομαν)

Όλον τον κόσμον κουρτά και καμία ‘κ̆ι χορτάζ’  (χαμαιλέτα̤)

Στένω ωβόν και κρύφκουμαι  (θεμών’ )

‘Σ ση στράταν απάν’ το δίλαβον βράζ’  (μυρμήκας φωλέα)

‘Σ σο χ̆έρι μ’ εχωρεί και ‘ς σ’ αμπάρ’ ‘κ̆ εχωρεί  (το βουρκιάντ’)

Μακρύς μακρύς καλόερος και ΄ς ση κοσσάρας τον κόλον ‘κ̆ εφτάν’  (στράτα)

Ο πάππο μ’ ο σιδερολιλής γαμεί την καλομάνα σ’  (πουργού – ξύλον)

Θεός ‘κ̆ είμαι, άϊος ‘κ̆ είμαι κι όλ’ σ’ εμέν’ πιστεύ’νε  (γαντάρ’)

Τρώ͜ει χορτάρα̤, χ̆έζ’ χορτάρα̤   (τζίγαρη)

Ουρανόν κι η γη με τ’ άστρα το σαντάλ’ με τα μετάξα̤   (επιτάφιος)

Λεξιλόγιο:
χαμαιλέτα̤ = νερόμυλος
δίλαβον = καζάνι με δύο λαβές εκατέρωθεν
θεμών’ = θημωνιά
βουρκιάντ = βουκέντρα
σιδερολιλής = ανδρικό γεννητικό όργανο από σίδερο
καλομάνα = γιαγιά
πουργού – ξύλον = τρυπάνι
γαντάρ = καντάρι – γαντάρι (μονάδα βάρους 44 οκάδων)
τζίγαρη & τζιγαρέα & τζίκαρη & τζιγάρη = τσιγάρο
σαντάλ’ = είδος ιστιοφόρου πλοίου

Πηγές:
1. Αρχείον Πόντου - Επιτροπής Ποντιακών Μελετών - Τόμος 44ος
2. Αρχείον Πόντου - Επιτροπής Ποντιακών Μελετών - Ιστορικόν Λεξικόν της Ποντιακής Διαλέκτου -Αρχιμ. Άνθιμου Παπαδόπουλου

Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com