Ο Όσιος Αθανάσιος ο δαιμονοκαταλύτης, ο Τραπεζούντιος
Ο Όσιος Αθανάσιος ο Δαιμονοκαταλύτης αναφέρεται ως επίσκοπος Τραπεζούντας του 9ου αιώνα. Καταγόταν από την Τραπεζούντα και ασκήτευσε στη Μονή του αγίου Φωκά. Ονομάστηκε Δαιμονοκαταλύτης, γιατί είχε το χάρισμα να διώχνει τα δαιμόνια.
Απο το site politesoraiokastrou.gr αντλούμε την παρακάτω αναλυτικότερη πληροφόρηση: Αγίου Αθανασίου ο οποίος έζησε στην Τραπεζούντα και ανατράφηκε σε οικογένεια θεοφιλή. Έγινε ηγούμενος της Μονής του αγίου Φωκά. Θεράπευσε με θαυματουργικό τρόπο την θυγατέρα του εικονομάχου αυτοκράτορα Θεοφίλου, την οποία είχε κυριεύσει δαιμόνιο. Εξ ου και το προσωνύμιο δαιμονοκαταλύτης. Ο άγιος εκλέχτηκε Δεσπότης Τραπεζούντας. Κοιμήθηκε σε βαθύ γήρας και ενταφιάστηκε στον Ιερό Ναό της Παναγίας εντός της Μονής του Αγίου Φωκά. Τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στον Ιερό Ναό της Μεταμόρφωσης του Χριστού. Κομμάτι από χρυσοκέντητο ύφασμα θησαυρίζεται στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Ωραιόκαστρο. Ο ιερέας Ευστάθιος Γραμματικόπουλος γεννήθηκε στην Τραπεζούντα το 1872. Στην κατοχή του, άγνωστο πώς, είχε ασημένια, μικρή, λειψανοθήκη, σχήματος οβάλ με την εγχάρακτη επιγραφή «Εκ του λειψ(άνου) Αγ. Χαραλάμπους & εκ του Ιερού Σάκου Αγ. Αθαν(ασίου) Δαιμονοκαταλύτου» περιμετρικά, και στο κέντρο χαραγμένη και εξογκωμένη τη μορφή του Αγίου Χαραλάμπους. Η λειψανοθήκη περιείχε τεμάχιο εκ του ιερού λειψάνου του Αγίου Χαραλάμπους και διπλωμένο κομμάτι χρυσοκέντητο ύφασμα, το οποίο σύμφωνα με την επιγραφή ανήκει στον Άγιο Αθανάσιο τον Δαιμονοκαταλύτη. Ο π. Ευστάθιος ήρθε στην Ελλάδα πιθανώς το 1922 με τη οικογένειά του και αρχικά εγκαταστάθηκε στο Διομήδιο της Ξάνθης. Γρήγορα όμως αναχώρησαν και μετεγκαταστάθηκαν στο Νταούτ Μπαλί, το σημερινό Παλαιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Εκεί ο π. Ευστάθιος ιερουργούσε στον ενοριακό Ναό του Αγίου Αθανασίου μέχρι την κοίμησή του το 1941 στο παραπλήσιο προσφυγικό Ωραιόκαστρο. Η λειψανοθήκη περιήλθε στην κατοχή της κόρης του π. Ευσταθίου, Σοφίας Γραμματικοπούλου, η οποία το φύλαξε μέχρι το θάνατό της. Μετά το θάνατο της Σοφίας Γραμματικοπούλου η λειψανοθήκη μαζί με τα ι. λείψανα βρέθηκε τυχαία στο σπίτι της θανούσης από την ανιψιά της, Μαρία Βαμβακίδου, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 την οποία και παρέδωσε στον τότε εφημέριο του Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ωραιοκάστρου, π. Νικόλαο Φράγκο, ο οποίος την φύλαξε στο σκευοφυλάκιο του Ναού. Το έτος 2007, επί ιερέως Νικολάου Μοναστηρίδη, και με την σεπτή ευχή και ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβα, ξεκίνησε έρευνα για να βρεθούν ιστορικά στοιχεία για τον Άγιο Αθανάσιο τον Δαιμονοκαταλύτη. Τα μόνα στοιχεία που βρέθηκαν -κι αυτά επισφαλή- ήταν ότι ο Άγιος έζησε μεταξύ 9ου και 10ου αιώνα μ.Χ. ότι διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Τραπεζούντος, ότι ήταν ιδιαίτερα ασκητικός και φιλομόναχος πατήρ και ότι μετά την κοίμησή του επιτέλεσε πολλά θαύματα και έλαβε τον τίτλο του Δαιμονοκαταλύτου. Αγιολόγιον Πόντου (Άγιοι και Μάρτυρες στον Πόντο καθώς και λαογραφικά θέματα γύρω απο την Εκκλησία και τους Αγίους)
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com
