Απ’ όλες τις θρησκευτικές εορτές μόνο το Πάσχα δεν παρουσίαζε σχεδόν καμία παραλλαγή στον τρόπο του εορτασμού του σε όλες τις πόλεις του Πόντου. Ότι γράφουμε για το Πάσχα στην Τραπεζούντα, νομίζουμε ότι θα μπορούσε να γραφεί για όλες τις πόλεις του Πόντου.
Τρανόν καυγάν είχανε τα δύο μαχαλάδες τη Σίχτορμης: Τ’ απάν’ και τ’ αφκά, που να χτίζ’νε την εκκλησίαν ατούν. Τ’ απάν’ οι μαχαλέτ εθέλναν εκεί να χτίζ’νε την εκκλησίαν γιατί και τοι Παπαδάντων ‘κ̆’ είχ̆εν εκκλησίαν και θα έρχουνταν κι εκείν’ εκεί.
Η Χατσέτσα η Ελένε με την αδελφήν ατς την Αναστασίαν ασήν Αε-Φωκάν, μετ’ έναν χάταλον, ανεψιόν ατουν, εσκώθαν ασό Κάν να πάγνε σήν Μούζαιναν. Μαρτή καιρός έτον, τα χ̆ιόνι͜α ελίγουνταν και τα νερά έταν πολλά. Γεφύρι͜α εκείν’ τον καιρόν ‘κ̆’ έταν. Με τα ποδάρι͜α έσ̆κιζαν κι’ επέραναν τα νερά.
Εἶναι ὁ σπαρακτικὸς ἐκεῖνος σκοπὸς μὲ τὸν ὁποῖο κατὰ τὸ ἔθος, ἀποχαιρετοῦσε ἡ νύφη τοὺς οἰκείους της, πατέρα, μητέρα καὶ τ' ἀδέλφια. Μὲ δάκρυα καὶ πόνο ψυχῆς γέμιζαν τους πάντες οἱ στιγμὲς ἐκεῖνες τοῦ ἀποχωρισμοῦ.
Γνωστοί είναι οι Μωμόγεροι, οι μίμοι που επαίζοντο κατά την παραμονή των Χριστουγέννων και του νέου έτους εν Πόντω. Περί αυτών εγράφησαν αρκετά εις τα λαογραφικά περιοδικά μας (Πιζίαλα ελέγετο το δεκαπενθήμερο από των Χριστουγέννων έως τις 7 Ιανουαρίου / Θεοφάνεια).
