Δημώδη τραγούδια απ' την Χαλδία του Πόντου
Κι όντας έμνε μικρόν παιδίν και ώριαζα τ’ αρνόπα,
‘ς σα ψηλά-ψηλά βόσκιζα, ΄ς σα χαμηλά ελάλ’να.
Ωρίαζα και τον γιαγκάζ’ ατού ‘ς σα γονοκώλια̤
Γιαγκάζ, θα γυναικίζω σε φορτού τα καλαμάνια,
Εσύ κόρη που κρύφκεσαι κι αφκά ΄ς σα καλαμάνια.
Έρται ώρα και κρύφκεσαι αφκά ΄ς σο παλληκάρι.
Λιάστ’ αιματούτ’ η καρδία σου κι’ελιάς κι εμέν’ τον ξένον.
Ξένε μ’ ‘ς σα ξένα αρρωστούν, κανένας πέντ’ ημέρες.
Σ΄εσέναν πέντ’ ημέρες έν’, ΄ς σ’ εμέναν πέντε χρόνια.
Κόρασον εβοτάνιζεν αφκά σ’ εναυλοτόπιν.
Κι’ αποκουμπίγαν τα κουμπιά τσ’ κι’ εφάνθαν τα προσκάρδια τσ’.
Κι έρθεν ο Γιάννες να διαβαίν’ λιγοθυμά και ρούζει.
Κι έρται η μάν’ ατ’ ερωτά: Γιάννε μου, ντο πονεί σε;
Μάνα, πονεί το κιφάλι μ’, ταράζει το καρδόπο μ’.
Σαν τρομάζ’νε τα γόνατα μ’, φογούμ’ εφαρμακώθα.
-Υιέ μ’ λιάς έν’ τριφάρμακον άμον τη κόρτσ’ η αγάπη.
-Μάνα, σκ̌ίσον την καρδία μου και τέρ’ απέσ’ ντο έχει.
Κι οφίδ’ αν έν’ σκοτώντσ’ ατο, κι αγάπ’ αν έν’ ας λάμπει.
Κι αν έν’ τη κόρτσ’ η καμονή, ας καίει και μανίζει. Δημώδη άσματα Πόντου (Playlist)
Λεξιλόγιο:
Ωρίαζα = φύλαγα
Ελάλνα = λαλούσα, οδηγούσα, κατεύθυνα
Γιαγκάζ = άτακτος, οχληρός
Καλαμάνια = είδος βρώσιμου χόρτου
Λιάς = είθε
Ελιάς = ελεείς
Εβοτάνιζεν = θέριζε χόρτα
Εναυλοτόπιν = στην περιοχή του χωριού
Προσκάρδια = στήθη
Εφαρμακώθα = δηλητηριάστηκα
Τριφάρμακον = πανάκεια
Μανίζει = μαυρίζει, εκ τη μανέας (μαυρίλας-μουντζούρας)
Πηγή: Συλλογή Γεωργίου Κανδηλάπτη (Κάνεως) - Ποντιακά φύλλα, τεύχος 11ον
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com
