Ο Τσορτάντς ή Τσορτανίκας ο Σαντέτες λυράρης και τραγουδιστής, Ιωάννης Τσορτανίδης
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι το τραγούδι του Καπιτάν Ευκλείδη είναι μια μελωδία που εμπνεύστηκε ο μεγάλος Σανταίος λυράρης Ιωάννης Τσορτανίδης (Τσιορτάντς), ο οποίος γεννήθηκε στη Σαντά του Πόντου στα 1900 και πέθανε στη Νέα Σάντα Κιλκίς. Οι στίχοι του τραγουδιού, το οποίο κινείται ανάμεσα στο έπος και την ελεγεία, είναι επίσης δικοί του.
Δείτε το βίντεο με το τραγούδι του καπετάνιου Ευκλείδη Κουρτίδη
Για πρώτη φορά , ο σκοπός του Καπιτάν Ευκλείδη , λέγεται ότι παίχτηκε στο τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του καπετάνιου στα 1937, και δεν ήταν ακριβώς όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Στην αρχή ο Τσιορτάντς το έπαιξε λίγο διαφορετικά και στην πορεία το εξέλιξε (εμόρφυξεν ατο). Κατόπιν τη μελωδία , τη διαμόρφωσε όπως είναι σήμερα , ο πατριάρχης της λύρας Γώγος Πετρίδης , ο οποίος γνώριζε και θαύμαζε τον Τσιορτάν. Οι σχέσεις του Γώγου Πετρίδη με τη Νέα Σάντα και τους Σανταίους ήταν , όπως είναι γνωστό πολύ στενές.
O Τσορτανίδης Ιωάννης (Τσορτανίκας από την Σάντα), εξύμνησε με τον καλύτερο τρόπο τα κατορθώματα του μεγάλου καπετάνιου του Ευκλείδη Κουρτίδη με το ομώνυμο τραγούδι.
Πηγή : Αρχειακό ηχητικό υλικό της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών.
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com
