Ο Ποπά Λευτέρ’τς. Σατιρικό άσμα Πόντου. Π.Η. Μελανοφρύδη
Ποντιακή Σάτιρα: Άξια σημειώσεως είναι τα σατυρικά ποιήματα των Ελλήνων Ποντίων τα οποία φανερώνουν τη διάθεση του Ποντιακού λαού να σατιρίζει με λεπτή ειρωνεία κάθε τί, που το θεωρεί γελοίο και όχι σύμφωνο με τους κανόνες του βίου, τις εθιμοτυπίας, της κοινωνίας.
Πλούσια είναι η συλλογή τέτοιων ασμάτων και εξ’ αυτών θα διαλέξουμε μερικά, ίσως τα πιο αντιπροσωπευτικά του λαϊκού παιχνιδιάρικου πνεύματος.
"Ο Ποπά Λευτέρ’τς"
Ση Ποπαβράμ’ Ποπαλευτέρ’τς επάτεσεν τον νόμον.
Εκρέμασεν την αλαήν κι’ επούλτσεν τ’ Ευαγγέλο̤ν.
Επήρεν το παλαίχτηνον, το χάμ’ τ’ αγελαδόπον.
(Νομίζει κανείς ότι ακούει το Βυζαντινόν)
Εύρηκε την δαμαλίδα απαλήν και τρυφεράν
και ως το καινόν αλεχτόριν ούτως αυτήν πεποίηκεν.
Σατιρίζεται ο ιερέας διότι χήρεψε ως φαίνεται νέος, απέθεσε λοιπόν το ιερατικό του σχήμα και νυμφεύθηκε μια γεροντοκόρη. Εκρέμασεν την αλαήν = αλαήν ήταν το ένδυμα των λαϊκών (δηλαδή όχι των κληρικών), εξ’ ού και αλαήτ’ αποκαλούσαν τους λαϊκούς σε αντίθεση με τους ιερωμένους. Κρέμασε λοιπόν την αλαήν κι επούλτσεν τ’ Ευαγγέλο̤ν, δηλαδή απεμπόλησε το ιερατικό σχήμα, έγινα απόποπας (αποσχηματίστηκε).
Πηγή: Ποντιακή Εστία τεύχος 27 Π.Η. Μελανοφρύδη
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
