Θύμισμαν Εφτά ζευγάρα̤ και το τ̆έκ. Καταγραφή απο το Σταυρίν του Πόντου.

Αναμνηστική γαμήλια φωτογραφία πριν το 1922Εφτά ζευγάρα̤ και το τ̆έκ, τον ποπάν περκελών΄νε,
έρθεν η ώρα να θυμίζ’νε και ν’ αποκαμαρών’νε

Εφτά ζευγάρα̤ και το τ̆έκ, όλ’ πα μονοστεφάνοι,
εγούρεψανε το χορόν τριύρω σον ποπάν-ι.

Θύμισμαν. Εφτά ζευγάρα̤ και το τ̆έκ. Σταυρίν Πόντου. Κώστας Σιαμίδης Δέσποινα Καμπερίδου

Γαμπρός, νύφε και πεθερός εσέβαν σο χορόν-ι,
κι ο λυριτζ̆ής γαρσ̆ιλαεύ’ πάντα τον πεθερόν-ι.

Εξημέρωσεν ο Θεός, οι συμπεθέρ’ θα φεύ’νε,
τη νύφεν οι παρανύφ’σσες λέγ’νε και δα̤ρμενεύ’νε.

Να είναι καλορρίζικοι και αγούρα̤ παιδία,
πουρνά Μαρτί’ θα πάμε ξάν γαμπρέ στην ξενιτείαν.

Αέτσ’ πα ετελείωσα αού την τραβωδίαν,
καιρός άλλο ‘΄κ̆’ επέμ’νε με, θα σ’κούμαι στην δουλεία μ’. Γαμήλιο Θύμισμαν Να ζεί η νύφε κι ο γαμπρόν Καπίκιοϊ Τραπεζούντας / Νίκος Χαλυβόπουλος

Λεξιλόγιο:
1. Τ̆έκ & Τ̆έκιν = τουρκική λέξη tek = μόνον – μοναδικόν (έναν τ̆έκ = ένα και μοναδικό)
2. Περκέλιν = περσική λέξη perkel = ο διαβήτης = ο κύκλος. Περκελώνω = περικυκλώνω. Περκελίν = κυκλικό
3. Θυμίζω – Φημίζω = επευφημώ
4. Αποκαμαρώνω = αποκαλύπτω τη νύφη από το πέπλο της κεφαλής
5. Μονοστεφάνοι – μονοστέφανοι = οι συμμετέχοντες στον ιεροτελεστικό αυτό χορό έπρεπε απαραιτήτως να είναι μονοστέφανοι και πρωτοστέφανοι δηλαδή παντρεμένοι σε έναν και μοναδικό γάμο (δεν υπήρχε η συνήθεια του δεύτερου γάμου).
6. Γουρεύω = στρώνω (έστρωσαν το χορό). Γουρεύω το χορόν. Γουρεύω το τραπέζ’.
7. Γαρσ̆ιλαεύω = από το εγκαρσίως = γαρσ̆ί ή γαρσ̆ού = στέκομαι απέναντι – αντίκρυ. Υπήρχε η συνήθεια οι οργανοπαίκτες να γαρσ̆ουλαεύ’νε δηλαδή καθώς έπαιζαν τα μουσικά τους όργανα, στέκονταν «γαρσ̆ί» ακριβώς απέναντι και μπροστά στον πεθερό, στον κουμπάρο κτλ για να εισπράξουν ένα γενναίο φιλοδώρημα.
8. Δα̤ρμενεύ’ω = διερμηνεύω = ορμηνεύω = δίνω οδηγίες – καθοδηγώ
9. Αγούρα̤ = αρσενικά παιδιά
10. Τραβωδίαν = τραγωδία = τραγούδι

Θύμισμαν Εφτά ζευγάρα̤ και το τ̆έκ. Σταυρίν Πόντου. Συλλογή Κ.Ν. Σαββαντίδη. Αθήνα, Μάρτιος 1944.  Η εθιμοτυπία του γάμου στον Πόντο

Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com 

Pin It

Print

Add comment


Security code
Refresh

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ