Η Ξενιτειά κι ο Θάνατος. Τραγούδι της ξενιτιάς από την Ινέπολη του Πόντου.
Η ξενιτιά κι ο θάνατος κι η ζωνταχωρισία.
Τα τρ(ί)α στη ζύγη τα 'βαλαν κι η ξενιτειά βαρεία.
Π’ ανάθεμά σε ξενιτειά, εσύ και τα καλά σου.
Πιότερες είναι οι πίκρες σου, παρά τα διάφορά σου.
Η Ξενιτειά κι ο Θάνατος. Τραγούδι της ξενιτιάς από την Ινέπολη του Πόντου.
Π’ ανάθεμά σε ξενιτειά, χίλια καλά κι αν έχεις.
Έχεις νερά φαρμακερά, γεφύρια περνασμένα.
Κι όποιος περνά ξεχάνεται κι απουμένει στα ξενά.
Πέρασα κι εγώ τ' ορφανό και 'πόμεινα στα ξένα.
Κι έκανα ξένες αδερφές και ξένες παρμαννάδες.
Για να πλυνούν τα ρούχα μου, τα δυον πουκάμισά μου.
Πλύναν τα μια, πλύναν τα δυο, σ(τ)ις τρεις τα εβαρέθαν.
Πάρε, ξένε μ', τα ρούχα σου, τα δυον πουκάμισά σου.
Παίρνει ξένος τα ρούχα του, τα δυον πουκάμισά του.
Και τα παραπονέματα, σ’ του μαντηλιού την άκρη.
Επήρε το δρομί-δρομί, τ’ ώριον το μονοπάτι.
Το μονοπάτι του ΄βγαλε στο σταυροδρόμι απάνω.
Καλή μέρα σου λυ(γ)ερή, Καλώς το παλικάρι.
Αχ! μαύρα φορείς, μαύρα πατείς και μαύρα συντυχαίνεις.
Αχ! Έχω (ν)υιό στην ξενιτειά, λείπει τριάντα χρόνια.
Άλλοι με λένε πέθανε, κι άλλοι με λένε χάθε.
Κι άλλοι μεν λεν παντρεύτηκε, κι άλλη καλήν επήρε.
Μάνα μ', εγώ είμ' ο γιόκας σου, εγώ και το παιδί σου.
Φιλέματα, αγκαλιάσματα, στο σπίτι της τον πάγει.
Δούλες μου, απλώστε τα χαλιά, φέρετε παξουμάδι.
Φερήτε το καλό κρασί, να πιει το παλικάρι.
Ήρτε κι ο αγαπημένος μου, ήρτε και ο χρυσός μου.
Λεξιλόγιο: Παρμαννάδες = παραμάνες / Ώριον = ωραίο / Φερήτε = φέρτε
"Η Ξενιτειά κι ο Θάνατος". Τραγούδι της ξενιτιάς από την Ινέπολη του Πόντου. Στίχος Κοινός δεκαπεντασύλλαβος. Στροφή τριημίστιχη. Μέτρο ελεύθερο. Τονικότητα στον κοινό χρωματικό τρόπο του re.
Η Ινέπολη, παράλια πόλη του Δυτικού Πόντου, 67 χλμ. βόρεια της Κασταμονής και 115 χλμ. δυτικά της Σινώπης, πριν την ανταλλαγή των πληθυσμών είχε γύρω στους 4.000 Έλληνες κατοίκους. Μολονότι Ρωμιοί, οι κάτοικοι της Ινέπολης μιλούσαν μια διάλεκτο πολύ πιο κοντά στη διάλεκτο των παραλίων της Μικράς Ασίας και της Κωνσταντινούπολης, παρά στην τυπική ποντιακή διάλεκτο των περιοχών του Ανατολικού Πόντου. Η λύρα τους έμοιαζε περισσότερο με την Πολίτικη, παρά με την λύρα του Πόντου. Άλλα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούσαν ήταν το βιολί και το ντέφι. Ιστορική ηχογράφηση του 1930. Συμμετέχουν Ινεπολίτες πρόσφυγες πρώτης γενιάς. Λύρα παίζει ο Γιώργος Καμπουριαννίδης. Τραγουδούν: Σοφία Ιωάννου, Σοφία Χατζηπέτρου, Κυριακή Γιαννοπούλου. Ψηφιακός δίσκος: Τραγούδια από παράλιες πόλεις της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Ηχογραφήσεις του 1930. Πηγή: Αρχείον Μέλπως Μερλιέ.
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com