Οι περικνημίδες των Σταυριωτών του Πόντου. Δ.Κ. Παπαδόπουλου (Σταυριώτη). Είδη και μοντέλα περικνημίδων.

Written by Πολατίδης Βασίλειος. Posted in Ενδυμασίες

Είδη και μοντέλα περικνημίδων στο Σταυρίν της Χαλδίας του Πόντου.
1. Τα Αιατένα. Κατασκευασμένα εκ μερικού μαλλιού, τιφτικένια.

2. Τα Αλατζαλία. Τα χρωματιστά (παρδαλά).
3. Τα Δίκοκα. Τα πλεκμένα με διπλή κλωστή.

Οι Περικνημίδες των Σταυριωτών του Πόντου

4. Τα Κάλτσας. Ψιλές κάλτσες ανδρών και γυναικών.
5. Τα Καλτσίνας. Γκέτες από άσπρο μαλλί που φορούσαν οι γέροντες βρακοφόροι.
6. Τα Καφεσλία. Περικνημίδες κλωβωτές (με τρυπούλες).
7. Το Κελίν Ελτιρέν (τουρκική έκφραση που σημαίνει φόνευσαν τη νύφη). Πρόκειται για πολύχρωμη κάλτσα με πολύ δύσκολο σχέδιο. Ονομάστηκε με αυτή την έκφραση για να δηλώσει την επίπονη και τεράστια προσπάθεια της νύφης στο να πετύχει το πλέξιμο του σχεδίου, προσπάθεια η οποία ήταν ικανή να τη φέρει έως θανάτου.
8. Τα Κοκκινομύτ’κα. Περικνημίδες με κόκκινες μύτες.
9. Τα Κοντογούλ’κα. Περικνημίδες με κοντό λαιμό.
10. Τα Κουκοτσλία. Περικνημίδες με κροσωτό στάχωμα (δέσιμο).
11. Τα Μαλλένια. Περικνημίδες καμωμένες από μαλλί.
12. Τα Μέστια (Μέστ͜ια) κάλτσες με μικρό λαιμό(καλτσούνια).
13. Τα Μεταξένια. Μεταξωτές κάλτσες.
14. Τα Ορτάρια (ορτάρ͜ια). Χοντρές περικνημίδες (τσουράπια).
15. Τα Πλουμιστά. Πολύχρωμες περικνημίδες.
16. Τα Πούρτα (πούρτα̤). Περικνημίδες από μαλλί τρίτης ποιότητας.
17. Τα Σουφραλία. Περικνημίδες οι οποίες είχαν λαιμό με σούφρες (λαστιχωτές πτυχώσεις).
18. Τα Ταραγά. Δηλαδή τα ανάμεικτα, αυτά που κατασκευάζονταν από μαλλί και βαμβάκι μαζί.
19. Τα Τιφτικένια. Περικνημίδες από τιφτίκι μαλλί. Η κατσίκα Αγκύρας λέγεται και Τιφτίκι. Το τρίχωμά της είναι άσπρο και έχει υφή παρόμοια με το μετάξι. Χρησιμοποιείται στην υφαντουργία, ιδίως για την παραγωγή κασμιριών. Μοιάζει πολύ με το πρόβατο. Το μοχέρ (ή τιφτίκι) είναι τύπος μαλλιού, ζωικής προέλευσης, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που προέρχεται από τις κατσίκες ράτσας Άγκυρας που εκτρέφονταν αρχικά κυρίως στην Τουρκία και λιγότερο στη Νότιο Αμερική (Περού, Χιλή). Οι ίνες του χαρακτηρίζονται από απαλότητα, σχεδόν μεταξένια στιλπνότητα, είναι αρκετά μακριές, απορροφούν και διατηρούν την υγρασία. Το μοχέρ είναι ανθεκτικό, ανταποκρίνεται καλά στη βαφή και εμφανίζει ευαισθησία στη χρήση χημικών συστατικών. Τα πλεκτά από μοχέρ είναι χνουδωτά, προσθέτουν όγκο και τσιμπάνε.
20. Τα Τρίκοκα. Περικνημίδες πλεκμένες με τριπλή κλωστή.
21. Τα Τριχαρένα (τριχαρένα̤), περικνημίδες από τρίχες Αιγός.
22. Τα Φιλτικόζια (φιλτικόζα̤). Περικνημίδες από βαμβάκι πρώτης ποιότητας (νήμα εκ Γαλλίας).
23. Τα Χρωματιστά. Έγχρωμες (χρωματιστές) περικνημίδες.
Άλλα μοντέλα ήταν:
Μυτίτσας, Καβαλλ’κιαστόν, Κιούλλια, Καλιόνια, Ανεφορίτ’κον, Καγκέλια(μαίανδροι), Πούλια(βούλες), Παξιμάτια, Κουκούτσια, Καφέσια(διχτυωτά) και τα Μερζοπλούμια.