Η Ποίηση στη Σάντα - Στ. Αθανασιάδη. "Για την έμορφον" & "Το κορίτσ’ και ο θάνατον" - Ποντιακή Εστία τεύχος 55ον. Θεσσαλονίκη 1954
"Για την έμορφον"
Κορτσ̆όπον ασπροκόκκινον η πρόσωπο σ’ φωτάζει,
κι όσα τερώ ‘ς σον πρόσωπο σ’ έρται μ’ η γη τρομάζει.
Αν κάπ’ τυχαίν’ κι ελέπω ‘σε τ’ ομμάτα̤ μ’ όλα̤ ‘νοίουν,
και τα ψηλά τα ραχ̆ά ελέπ’ ατά πως σείουν.
Η εμορφάδα σ’ έν’ πολλά και με το περισσόν,
κι η ασπροκοκκινά̤δα σ’ εδέβεν το χρυσόν.
Εγαντούρεψες το Θεόν κι όλα̤ εσέν εδέκεν,
τ’ οπισισνά τα κορτσ̆όπα πουγαλεμένα ‘φέκεν.
Και όλ’ έρχουν τερούν εσέν’ και στέκ’νε αβαράδες,
δός κι εκεινούς ας χ̆αίρουνταν ας έν’ με τα παράδες.
Απ΄ ολίγον δός κι εκεινούς ας παίρ’νε ατοίν μουράτα̤,
κι εσύ πα γουρταρεύκεσαι ας’ ουλονών τ’ ομμάτα̤.
Άσπρεσα άμον το χ̆όν’, κόκκινος άμον χρυσόν,
μαύρεσα μαυριδα̤νή π’ ελέπ’ σε ομμάτ’ ανοί’.
Οντάν κρεμίης τα μαλλία σ’ και φανερώντς την καρδία σ’,
όποιος τυχαίν’ κι ελέπ’ σε καταράται και ζελεύ’ σε.
"Το κορίτσ’ και ο θάνατον"
Μάνα απόψ’ σίτ’ εκοιμούμ’ έναν όρωμαν είδα,
έτον ουρανόν κατενόν άμα τον ήλεν ‘κ̆ι είδα.
Μάνα είδα ‘ς σον ουρανόν ολόχρυσον αϊτέν,
μάνα εγώ εφοβέθ’ ατο ‘θαρρείς άσ̆κεμον έν’.
Μάνα είδα έναν σαντούχ εκείτονε ‘ς σο γιάν ιμ’,
μάνα είδα έναν ποχτσ̆άν επλούτονε απάν’ ιμ’.
Μάνα είδα έναν ποτάμ’ θολόν και ματωμένον,
εκεί έναν παπόρ’ έπλεεν τα μαύρ’ αρματωμένον.
Μάνα είδα ευρέθα ‘γω ση θάλασσας το βάθος,
και αν ‘κ̆ι αν εξηγίης ατο χωρίς κανέναν λάθος.
Ρίζα μ’ ας εξηγίζ’ ατό ογώ όπως εγνώτσα,
τον ολόχρυσον αϊτέν τον νουσ̆αλού σ’ εχώρτσα.
Το σαντούχ θα έν’ η προίκα σ’ άμα και θα λαρούσαι,
την ποχτσ̆ιάν ‘ς σο στεφάνωμα εσύ θα καμαρούσαι.
Το θολωμένον το ποτάμ’ κρασία και ρακία,
θα τρών’ και πίνε ση χαρά σ’ τα νέϊκα τα παιδία.
Το παπόρ’ έν’ τ’ οσπίτ’ν εμουν ατότε θ’ αρματούται,
πολλά ‘κ̆ι πάει θα γίνεται, ατό θα φανερούται.
Μάνα, αητέντς έν’ άγγελον την ψ̆ή μ’ που θα ΄ρται παίρ’
και το σαντούχ η κασέλα μ’ το λείμψανο μ’ θα φέρ’.
Μάνα το μαύρον η ποχτσ̆ιά ντ’ εκείτονε ‘ς σο γιάν’ ιμ’,
εκείνο θα έν’ το χώμαν ντο θα σύρ’νε απάν’ ιμ’.
Το θολωμένον το ποτάμ’, μάνα υα είν’ τα δά̤κρα̤ σ’,
και το παπόρ’ θα κουβαλεί εν όσω ζείς τα τά̤ρτα̤ σ’.
εγώ άμον ντ’ εξήισ’ ατο θα έρται και θα βγαίν’,
γίνεται ανασπάλτ’ς ατό αλήγορα δα̤̤βαίν.
Η μάρσα έτον άρρωστος κι εκείτον ‘ς σα κρεββάτα̤,
μερών’ ο Θεός και βραδύν’ ΄κ̆ι φέρ’ απάν’ ομμάτα̤.
Πάντα έκλαιεν και έλεεν ατέ παρακαλίας:
Έλα χάρε, μ’ εφτάς εσύ αϊκ’ αγνά δουλείας.
Μη θανατώντ΄ς ανύπαντρους νέϊκα άμον εμέν’,
δέβα έπαρ’ γεροντάδας συντρόφ’ς άμον εσέν’.
Τον κόσμον ατώρα ‘γνώρτσα να χ̆αίρουμαι ογώ,
κι εσύ έρθες να παίρ’ς την ψ̆ή μ΄ και ‘κ̆ αφήντ’ς με να ζώ.
Εκείνε είδεν όρωμαν φανερωμένον έτον,
επεκεί και πλάν’ η ζωή για τ’ ατέν άλλο ‘κ̆ έτον.
Κ̆ι επόρεσεν για να γλιτών’ ατέ ας σο κακόν ατς,
επέθανεν τα ύστερα επήεν ‘ς σο καλόν ατς.
Συνεχίζεται . . .
Η Ποίηση στη Σάντα - Στ. Αθανασιάδη -:- Πηγή: Ποντιακή Εστία τεύχος 55 Θεσσαλονίκη 1954 Μάθετε περισσότερα για τον Ελληνισμό στη Σαντά του Πόντου στο κανάλι μας στο Youtube και ιδιαίτερα στο ακόλουθο playlist Σαντά (Σάντα) Πόντου
Ποντι(α)κή Διαλεκτολογία - Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
