• Home
  • Γλώσσα
  • Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου Παντελή Η. Μελανοφρύδη. Τ’ ομμάτα̤ και τ’ οφρύδα̤ (μάτια και φρύδια).

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου Παντελή Η. Μελανοφρύδη. Τ’ ομμάτα̤ και τ’ οφρύδα̤ (μάτια και φρύδια).

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου Παντελή Η. Μελανοφρύδη για τ’ ομμάτα̤ και τ’ οφρύδα̤ • Τ’ οφρύδα̤ τ’ τσ̆ατμάδας = έχει ενωμένα τα φρύδια. Για τον άντρα ήταν σημείο ομορφιάς.

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου. Π.Η. Μελανοφρύδη για τ’ Ομμάτα̤ και τ’ Οφρύδα̤

• Γαϊτάντ’ς ή γαϊτανόφρυδος = τα φρύδια του σαν γαϊτάνι = όμορφος. Το σχετικό δημοτικό άσμα αναφέρει: “Τ’ οφρύδα̤ σ’ κόφ’νε τον πασ̆αν, τ’ ομμάτ͜ια σ’ βασιλέα” = δηλαδή τρελαίνουν τους ανθρώπους με την ομορφιά τους.
• Πιπιλομάταινα = μαυρομάτα με μικρά ζωηρά μάτια, άμον πλουμία ή άμον πιπίλα̤.
• Γορδύλτ’ς ή Γορδυλομάτ’ς = ο άνθρωπος του οποίου τα μάτια (οι βολβοί των ματιών) προεξέχουν
• Αγγελομάτ’ς = όμορφος σαν άγγελος
• Τσαρομάγος = με μικρά μάτια που μόλις ανοίγουν
• Τ’ ομμάτα̤ τ’ άμον αρκούτσονος = με μάτια σαν μικρής άρκτου (αρκούδας)
• Ματοτζάτζα̤ και ματόκλαδα = βλεφαρίδες
• Ομματιάζω = βασκάνω, εξ’ ου και ομματίαμαν = βασκανία
• ‘Ματοπονίος = πόνος των ματιών
• Μαυρομάτ’ς = μαυρομάτης
• Τσ͜ιακλέας ή Τσι͜ακλής ή Τσι͜ακλα̤ροματία (γαλανομάτης – γαλανομάτα)
• Τσ̆απρός = αλλοίθωρος
• Η κόρ’ τ’ ομματί = η ίριδα του οφθαλμού
• Ματέα = ματιά
• Κρούω ομμάτ’ = κάνω νεύμα με το μάτι
• Γαρδηλώνω τ’ ομμάτα̤ (κι όχι γορδυλώνω) = ανοίγω τα μάτια μου από φόβο ή έκπληξη
• Τσ̆ουλώνω τ΄οφρύδα̤ = κατσουφιάζω

Ιδιωματισμοί της Ποντιακής Διαλέκτου Παντελή Η. Μελανοφρύδη για τ’ ομμάτα̤ και τ’ οφρύδα̤ . Πηγή: Ποντιακή Εστία τεύχος 51-55-56

Ποντιακή Διαλεκτολογία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com 

Pin It

Print

Add comment


Security code
Refresh

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ