Φιλαρμονική Αμισού Ορφεύς και Τραπεζούντος Προμηθεύς. Η τελευταία εκδρομή. Απρίλιος του 1910.
Τα μέλη της Φιλαρμονικής του Συλλόγου Ορφεύς της Αμισού με τον μαέστρο Καρακάση φωτογραφίζονται με τα μέλη της Φιλαρμονικής του Φροντιστηρίου Τραπεζούντας και τον μαέστρο του Αν. Ξύνδαν.
Η φωτογραφία ελήφθη εις την εν Σοούκ Σού έπαυλιν του Κωνσταντίνου Θεοφυλάκτου κατά την ιστορικήν επίσκεψιν του Συλλόγου Αναγέννησις της Αμισού προς το Σωματείον Προμηθεύς στην Τραπεζούντα κατά τον Απρίλιον του 1910. Φιλαρμονική Αμισού Ορφεύς και Τραπεζούντος Προμηθεύς Σοούκ Σού Τραπεζούντας 1910
Ενθύμια της αλησμονήτου εκδρομής. ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ "ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΣ" ΤΗΣ ΑΜΙΣΟΥ & ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ "ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ". Η τελευταία εκδρομή
Λίγους μήνες ύστερα από την εκδρομή του συλλόγου Τραπεζούντος «Προμηθεύς» στην Κερασούντα, έγιναν αμοιβαίαι προσκλήσεις μεταξύ του συλλόγου της Αμισού με την επωνυμία Αναγέννησις και του Προμηθέως και στο τέλος απεφασίσθη να προηγηθεί η επίσκεψις των Αμισινών στην Τραπεζούντα. Η Αναγέννησις που είχε πρόεδρο τον αείμνηστο και ενθουσιώδη πατριώτη κ. Θεόδωρον Αρζόγλου, διοργάνωσε μίαν μεγαλειώδη εκδρομήν εις την οποίαν έλαβον μέρος 122 άτομα, καθώς και η Φιλαρμονική του συλλόγου υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Καρακάση, συνοδευομένου από την σύζυγο του ποιήτριαν Πίπιζα. Μεταξύ των εκδρομέων διεκρίνοντο από τους ολίγους που ενθυμούμεθα, πλην του προέδρου κ. Αρζόγλου και του αντιπροέδρου Φ. Κουλιανίδου, ο διευθυντής της οθωμανικής τράπεζας κ. Παπαδόπουλος και ο πρωτοσύγκελος της Μητροπόλεως Αμισού Πλάτων Αϊβαζίδης τον οποίο αργότερα (στις 21 Σεπτεμβρίου του 1921) απαγχόνισαν οι τούρκοι στην Αμάσεια. Στις 21 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους τιμάται η μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Πλάτωνος Αϊβαζιδη. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε εδώ: http://www.kotsari.com/8rhskleia/saints-and-witnesses/504-efthimios-agritellis-episkopos-zilon-amaseias. Με πλοίο της Ελληνικής εταιρίας Δεστούνη – Γιαννουλάτου, οι εκδρομείς κατέπλευσαν εις τον λιμένα της Τραπεζούντας τα ξημερώματα της 19ης Απριλίου του 1910, Κυριακής του Πάσχα. Οι κάτοικοι της Τραπεζούντας καθ’ ήν ώραν εόρταζαν την πρώτην Ανάστασιν εις το ύπαιθρον (όπως ήταν το έθιμο) έκπληκτοι έβλεπαν να λικνίζεται στα νερά της Μαύρης Θάλασσας φωταγωγημένο ένα βαπόρι, απ’ όπου ξέφευγαν πύρινα τόξα που αυλάκωναν τον ουρανό. Ένα θέαμα όπου οι ρουκέτες συναγωνίζονταν σε φώς και εκπυρσοκροτήσεις τους διάττοντες που εκτόξευαν από τα προαύλια των εκκλησιών οι Χριστιανοί για να δοξάσουν τον Αναστάντα Κύριον. Οι εκδρομείς εόρταζαν την Ανάστασιν μαζί με τους Τραπεζουντίους. Όταν ο Απριλιάτικος ήλιος τύλιξε με το χρυσάφι του τις κορυφές του Μιθρίου, τα τείχη της πόλης των Κομνηνών και την Ελληνικήν Σημαίαν του ατμόπλοιου με τους ευλαβείς επιβάτας, αντήχησεν εις την προκυμαίαν της Τραπεζούντος το Χριστός Ανέστη από την Φιλαρμονική της Τραπεζούντος για να απαντήσει αμέσως από το πλοίο η Φιλαρμονική της Αμισού. Ύστερα από λίγη ώρα υπό τους ήχους των δύο φιλαρμονικών ήρχισεν η αποβίβασις των εκδρομέων εις την αποβάθραν όπου τους υπεδέχοντο το προεδρείον του Προμηθέως, εκπρόσωποι της Δημαρχίας της Ελληνικής Κοινότητος και της Μητροπόλεως και ένα ενθουσιασμένο πλήθος. Εκ της αποβάθρας οι εκδρομείς με επικεφαλής τας δύο Φιλαρμονικάς που επαιάνιζαν καθ’ όλην την διαδρομήν, συνοδευόμενοι και από τους εκπροσώπους του Προμηθέως, μετέβησαν εις τον Μητροπολιτικόν Ναόν του Αγίου Γρηγορίου. Μετά το πέρας της λειτουργίας, εγένοντο δεκτοί εις την μεγάλην αίθουσαν της παρακείμενης Μητροπόλεως υπό του Μητροπολίτου Τραπεζούντος, όστις προσέφερε εις ένα έκαστον εξ’ αυτών ανά τρία κόκκινα αυγά δεμένα σε ένα άσπρο τούλι. Από την Μητρόπολιν δε παρελήφθησαν καθ’ ομάδας και κατ’ άτομα από τους Τραπεζουντίους και εφιλοξενήθησαν παρ’ αυτών, διασκορπισθέντες κατ’ αυτόν τον τρόπον εις όλας τας ενορίας της πόλεως για να συγκεντρωθούν το βράδυ εις τας αίθουσας του συλλόγου Προμηθεύς όπου εδόθη επίσημον γεύμα εις το οποίον παρεκάθησαν μαζί με τους ξένους και όλα τα εκλεκτά μέλη της ελληνικής κοινωνίας της Τραπεζούντ0ς. Πρόεδρος του Προμηθέως ήτο ο μακαρίτης πλέον ιατρός Μιλτιάδης Σουμελίδης όστις ήγειρε και την πρώτην πρόποσιν, προσφωνήσας καταλλήλως. Μετά την αντιφώνησιν του Αρζόγλου επηκολούθησε σειρά προπόσεων και γλέντι τρικούβερτο μέσα σε μίαν ατμόσφαιραν ενθουσιασμού και πατριωτικής εξάρσεως την οποίαν επέτειναν και μερικά εμβατήρια που μόνον εις συγκεντρώσεις ελευθέρων Ελλήνων ήτο δυνατόν να ακουσθούν. Την δευτέραν ημέραν του Πάσχα οι εκδρομείς ανήλθον κατόπιν προσκλήσεως εις Σοούκ Σού όπου ο εκ των προυχόντων της πόλεως Κωνσταντίνος Θεοφύλακτος τους εκράτησεν εις την έπαυλιν του καθ’ όλην την ημέραν. Εκεί έλαμψε το μεγαλείο της ελληνικής φιλοξενίας και επεδαψιλεύθησαν εις τους εκδρομείς ηγεμονικαί τιμαί και περιποιήσεις. Την τρίτην ημέραν οι Αμισηνοί εφιλοξενήθησαν και πάλιν εις Σοούκ Σού υπό των τραπεζιτών αδελφών Καπαγιαννίδη με τα ιδίας ως και την προηγούμενην ενδείξεις αγάπης και πατριωτισμού και περί ώραν 4η μετά μεσημβρίαν εξεκίνησαν δια την επιστροφήν. Όταν οι εκδρομείς μαζί με όλο το πλήθος των Τραπεζουντίων που τους συνόδευε περνούσαν την κεντρική οδό της Τραπεζούντας Ουζούν Σοκάκ, από ένα εξώστην τους απηύθυνε μια αποχαιρετιστήριον προσφώνησιν εις στίχους εκ μέρους του Προμηθέως και κατ’ εντολήν του προεδρείου του, ο νεαρός τότε διευθυντής του περιοδικού της Τραπεζούντος (Επιθεώρησις) κ. Φίλων Κτενίδης. Ενθυμούμαι δε το εξής απόσπασμα:
Εδώ μέσα στων Κομνηνών τα γκρεμισμένα τείχη,
ήρθανε κι ανταμώσανε ελληνικές ψυχές,
όπου τες φύλαξε αγνές του έθνους μας η τύχη,
και πάλι ξαναστήθηκε πυρφόρος Προμηθεύς.
………………………………………………………………………
Στο υστερνό τ’ αγκάλιασμα να ήτανε το χέρι,
πλασμένο από σίδερο,
και μέσα στην καρδιά να σας κρατούσαμε
μ’ εμάς στων Κομνηνών τα μέρη,
κι αντάμα να ενοιώθαμε και πίκρα και χαρά.
Ύστερα από μερικές ώρες προτού ακόμα δύσει ολότελα ο ήλιος που είχε θερμάνει τόσους ενθουσιασμούς και τόσα όνειρα, ξεκινούσε το πλοίο υπό τους ήχους των δύο φιλαρμονικών της μίας από την προκυμαίαν και της άλλης που την έπαιρνε μαζί του, ενώ άπειρα μαντήλια εσάλευαν στον αέρα. Οι εκδρομείς κατά την επιστροφή τους επεσκέφθησαν την Κερασούντα, την Ορδού (Κοτύωρα), τη Φάτσα και την Ούνγια (Οινόη). Σε κάθε μια από τις ελληνικές αυτές πόλεις επανελήφθησαν αι εκδηλώσεις του πατριωτικού ενθουσιασμού που είχαν δονήσει την ατμόσφαιραν της Τραπεζούντος και τραγουδήθηκαν τα τραγούδια της χριστιανοσύνης και του ελληνισμού.
Φιλαρμονική Αμισού Ορφεύς και Τραπεζούντος Προμηθεύς. Αναμνηστική φωτογράφιση στο Σοούκ Σου Οικία Θεοφυλάκτου, Απρίλιος του 1910. Πηγή: Ποντιακή Εστία τεύχος 53-4. Θεσσαλονίκη Ιανουάριος 1952.
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
