Ο χορός και το τραγούδι της Μητερίτσας - Χοροί των Ελλήνων του Πόντου
Η Μητερίτσα είναι χορός κατ’ εξοχήν Τραπεζουντιακός, πιθανώς παραμόρφωσις των ευρωπαϊκών λανσιέδων διότι είναι παρεμφερής προς εκείνους, παρείσακτος εν Πόντω ως φαίνεται και εκ του συνοδεύοντος τον χορόν τούτον άσματος του οποίου η φρασεολογία είναι ξένη προς το Ποντιακόν ιδίωμα.
Κατ’ αυτόν ο κύκλος των χορευτών έκαμνε βήματα προς τα δεξιά και αριστερά όπως γίνεται εις τους λανσιέδες, οδηγούμενος υπο τινός εν μέσω του κύκλου ιστάμενου χορευτού (καβαλλιέρου) κτυπώντος τας χείρας και άδοντος το ακόλουθον άσμα: “Μητερίτσα μου γλυκειά είχα μια αγαπητικιά, ΄ς σον Παρχάρ επήγαμε και τυρίν ‘κ̌’ επήραμε”. Στο τέλος του άσματος ο χορός εσταμάτα και οι χορευταί εκτύπων τας χείρας ρυθμικώς. Τότε ο καβαλλιέρος προσκαλών μία εκ των χορευτριών (ντάμα) και υποβαστάζων ταύτην εκ του βραχίονος έκαμνε στροφάς (γύρους) αντιθέτους δι’ αλλαγής των χειρών και εδράττετο δια των χειρών εναλλάξ’ άλλοτε την ντάμα και άλλοτε τον εκ του κύκλου προσεγγίζοντα χορευτήν. Όταν επερατούτο η στροφή με όλους τους χορευτάς, ο μέν καβαλλιέρος ελάμβανε θέσιν εν τω κύκλω η δε ντάμα έμενεν εν τω κύκλω δια να συνεχίσει τον χορόν ως οδηγός.
Πηγή: Ιστοριογεωγραφική Μελέτη Σταυρίου υπο Δημ. Κ. Παπαδόπουλου (Σταυριώτου) - Ποντιακά Φύλλα Τεύχος 32ον Οκτώβριος 1940 Ο χορός της Μητερίτσας - Λαογραφικά Σύμμεικτα Σταυρίου Πόντου.
"Το τραγούδι της Μητερίτσας". Μέλος σε τρόπο του Re, η 6η βαθμίδα με ύφεση. Μέτρο 2/4 - Τραγουδά η Αθηνά Κορσαβίδου. Πηγή: Μέλπω Μερλιέ. Ηχογραφήθηκε στην Αθήνα το 1930
Μητερίτσα μου γλυκειά έχω μια ‘γαπητικιά
κούμπαρα – κούμπαρα, κουμπαρέα, φά
σκεμπέδες πουμπάρεα φά
Σον μπακάλη πήγαμε και τη νύφεν ‘κι’ ηύραμε
σον μπακάλη στον τσαγκάρη
ση διαβόλη τον υγιό
κούμπαρα – κούμπαρα, κουμπαρέα, φά
σκεμπέδες πουμπάρεα φά
Το τραγούδι της Μητερίτσας - Αθηνά Κορσαββίδου - Χοροί των Ελλήνων του Πόντου. Κατά την Αθηνά Κορσαβίδου, στις διασκεδάσεις των Ελλήνων Ποντίων πρώτα χορεύεται το Ομάλ’ , μετά το Λαγγευτό, ύστερα η Τρυγόνα, ύστερα το Εμπρ’ οπίς ή αλλιώς το Έξ’ απέσ’, ύστερα η Μητερίτσα και τελευταία το Κοτσαγκέλι. Η Μητερίτσα είναι χορός με παιγνιώδη χαρακτήρα που τον χόρευαν νέοι και νέες κυρίως στα σπίτια των αστών στην Τραπεζούντα. Έτσι εξηγούνται τα λόγια στην νεοελληνική γλώσσα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η λέξη «αγαπητικιά» ήταν άγνωστη στους Έλληνες Πόντιους και κυρίως σε αυτούς των αγροτικών περιοχών. Ξένο επίσης στοιχείο είναι το πειραχτικό και ιδιαίτερα τολμηρό ύφος που διακρίνεται στο τραγούδι αυτό. Σας προτείνουμε να επισκεφθείτε το κανάλι μας στο youtube και ιδιαιτέρως το playlist για τους Ποντιακούς Χορούς ώστε να ενημερωθείτε πληρέστερα Χοροί των Ελλήνων του Πόντου
Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία - Βασίλειος Β. Πολατίδης - www.kotsari.com