Με τον όρο Καζαμίας εννοούμε όλα τα λαϊκά ημερολόγια που έχουν αναφορά στις εορτές των μηνών του έτους, τις διάφορες προφητείες και προγνώσεις του καιρού που γίνονται με εύθυμο τρόπο προκαλώντας το γέλιο με ανέκδοτα, παροιμίες και συμβουλές ποικίλου περιεχομένου. Ο Καζαμίας προφανώς έχει την απαρχή του στο βιβλίο Casamia που εκδόθηκε στην Ιταλία το 1763. Ίδιας σημασίας με τον Καζαμία είναι τα διάφορα καλαντάρια, επετηρίδες και almanach's.

Στον Πόντο δεν έχει εξακριβωθεί εάν κυκλοφόρησε ποτέ καζαμίας με τη μορφή και το περιεχόμενο που αναφέραμε παραπάνω. Ωστόσο κυκλοφορούσαν επετηρίδες και ημερολόγια
όπως :
 -  Η ηχώ του Πόντου, εικονογραφημένο της Φιλόπτωχου αδελφότητας ''Ορθοδοξία'' της Αμισού που εκδόθηκε το 1901 στην Αθήνα
 -  Το ημερολόγιο του Πόντου του Ι. Ιωαννίδη των ετών 1903,  (1ο έτος), και 1905 (2ο έτος) που εκδόθηκε στην Τραπεζούντα.

Παρακάτω παραθέτουμε πληροφορίες του Καζαμία-Καλαντάρη κατα περιοχές στον Πόντου έτσι όπως οι Έλληνες με τις λαϊκές τους δοξασίες, προσδοκίες, φόβους και δεισιδαιμονίες είχαν ποιητικά πλέξει με τις τοπικές τους διαλέκτους.

Στο Σταυρίν

Έρθεν και ο Καλαντάρτς (Ιανουάριος)
και τα τσ̌ούλια σο ποδάρ' τσ'

Έρθεν και ο Κούντουρον (Φεβρουάριος)
θα τρως πολλά βούτουρον

Έρθεν ο Μάρτ'ς αγέλαστον
και ο θεοχάλαστον (καταραμένος)

Έρθες Απρίλ' για γρύλιξον (φύσα με σφυριγμό)
την γραίαν κατρακύλιξον

Έρθεν κι ο Καλομηνάς (Μάϊος)
και φοούμαι θα πεινάς

Έρθεν κι ο Κερασινόν (Ιούνιος)
έγκεν φύλλον πράσινον

Έρθεν και ο Χορτοθέρτς (Ιούλιος)
έπαρ' το δερπάν' σο χ̌έρ' τσ'

Αύγουστον φέρ' τα γεμίσ̌ια (φρούτα)
ας σην κορφήν ως τα νύχ̌ια

Δείτε το βίντεο μας για τον Καζαμία στον Πόντο

Tweet

Είναι ο τέταρτος μήνας κατά σειρά, κατά το Ιουλιανό και Γρηγοριανό ημερολόγιο. Παράγεται από τη λατινική λέξη Aprilis και αυτή από το ρήμα aperio που σημαίνει ανοίγω και σαφώς αφορά την εποχή της Άνοιξης όπου όλα τα φυτά, τα λουλούδια και τα δέντρα ανοίγουν – ανθίζουν. Κατά το αττικό ημερολόγιο ο Απρίλιος ήταν ο δέκατος μήνας και λεγόταν Μουνιχιών. Στη χώρα μας ο Απρίλιος φέρει και άλλα ονόματα : Ανοιξιάτης, Λαμπριάρης, Λαμπριάτης, Αϊγιωργίτης, λόγω της λαμπρής και της εορτής του Αγίου μεγαλομάρτυρα Γεωργίου.

Παρακολουθείστε το αφιερωματικό μας βίντεο για τον Απρίλιο

Tweet

Τ' όνομά του το παίρνει από τον ύπατο θεό των ρωμαίων Ιανό που ήταν κύριος των πάντων, της αρχής και του τέλους, για αυτό τον απεικόνιζαν με δύο πρόσωπα, το ένα κοιτούσε εμπρός και το άλλο πίσω, όπως ο χρόνος που φεύγει και ο νέος που έρχεται. Ο Ιούλιος Καίσαρας καθιέρωσε ως πρώτο μήνα του έτους τον Ιανουάριο το 46 π.Χ.  Παρακολουθείστε το βίντεο μας για τον Καλαντάρη, Ιανουάριο

Tweet

Κατά του αρχαίους Έλληνες Μαιμακτηρίωνας. Στον ελλαδικό χώρο έχει πολλές ονομασίες, όπως Βροχάρης για τις πολλές βροχές που φέρνει, Νιαστής για τα οργώματα, Παχνιστής, Χαμένος, Αιστράτηγος και Αιταξιάρχης (8 Νοεμβρίου), Αιφίλιππα (14 Νοεμβρίου), Μεσοσποτίτη (21 Νοεμβρίου), και Αντριά ή Αγιαντριά από τον Αγ.Ανδρέα (30 Νοεμβρίου).  Κατά τον Μέγα Συναξαριστή του Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, ο μήνας Νοέμβριος έχει ημέρας λ’ (30). Η ημέρα έχει ώρες ι’ (10) και η νύχτα ώρες ιδ’ (14). Σημείωσις ότι το όνομα Νοέμβριος δεν είναι ελληνικόν αλλά λατινικόν και σημαίνει ένατος, παραγόμενον από το novem που δηλώνει τον αριθμό εννέα καθότι ο μήνας Νοέμβριος, αρχής γενομένης της αρίθμησης απ’ τον Μάρτιο ο οποίος ήταν ο πρώτος των μηνών κατά την Κοσμογενεσίαν, έρχεται στην ένατη θέση της αρίθμησης των μηνών.   Δείτε το βίντεο για τον μήνα Αεργίτα, Νοέμβριο

Tweet

Ο Φεβρουάριος προστέθηκε σαν τελευταίος μήνας στο Ρωμαϊκό έτος από τον Νουμά Πομπίλιο. Το 153 π.Χ. μεταφέρθηκε στη δεύτερη θέση των μηνών του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Το όνομά του είναι λατινικό februs, a, um, που σημαίνει καθάρσιος, καθαρτικό. Ο μήνας κατά τον οποίο συνέβαιναν οι καθαρμοί ονομάστηκε Februarius mensis δηλαδή μήνας των καθαρμών όπου μετά από απάλειψη του mensis (μήνα) έμεινε η λέξη Φεβρουάριος. Οι Ρωμαίοι αφιέρωσαν το μήνα αυτό στις θυσίες εξαγνισμού.

Παρακολουθείστε το βίντεο για τον Κούντουρο, Φεβρουάριο μήνα

Tweet