Γεώργιος Λογοθέτης. Κοτύωρα – Ορντού Γαμήλια άσματα : Εϊ καζελέρ γιόλ κιοριουντιού
Στα δρώμενα της εθιμοτυπίας του γάμου στον Πόντο, εντάσσεται και το τραγούδι που ακολουθεί. Τη χρονική στιγμή που οι κοπέλες και νυφάδες άναβαν το γλέντι στο σπίτι της νύφης και ετοίμαζαν τα νυφοσκεπάσματα, δηλαδή το χτένισμα και το ντύσιμο της νύφης, τραγουδούσαν αυτό το δημοτικό τραγούδι με μικτό στίχο (στα τουρκικό και ελληνικά). "Εϊ καζελέρ γιόλ κιοριουντιού αμάν αμάν, Ιστέ τα πέν κιτίγιορουμ" = Έ σύντροφοι ο δρόμος φάνηκε, και να που εγώ πηγαίνω. Σήμερον μαύρος ουρανός σήμερον μαύρη μέρα, σήμερον ξεχωρίουνταν μάνα και θυγατέρα.
Ακούστε τον Γεώργιο Λογοθέτη στον Γαμήλιο σκοπό Αχπαστόν Εϊ καζελέρ γιόλ κιοριουντιού
Το τραγούδι αυτό στην περιφέρεια των Κοτυώρων λεγόταν Αχπαστικόν και σηματοδοτούσε την προετοιμασία του ξεσηκωμού και της αναχώρησης της νύφης. Αυτά αναφέρονται στα «Λαογραφικά Κοτυώρων» του Άκογλου Ξενοφώντα κατά το 1939. Εδώ έχουμε την ευχαρίστηση να το ακούμε από τον κ Γεώργιο Λογοθέτη (λύρα και τραγούδι) σε μια ανέκδοτη ηχογράφηση της δεκαετίας του 1930-1940 από το Κρασνοντάρ της Ρωσίας. Υλικό που μου έχει εμπιστευθεί ο δισέγγονος του και μαθητής μου Δημήτριος Λογοθέτης κάτοικος Θεσσαλονίκης.
Το ίδιο δημοτικό γαμήλιο άσμα έχει επανεκτελεστεί με τον τίτλο Αχπαστόν Κοτυώρων στον ψηφιακό δίσκο Τραγούδια του γάμου και της διασκέδασης, από τους : Ελένη Μπαιρακτάρη Κουταλίδου (τραγούδι) - & Μιχάλη Καλιοντζίδη (Λύρα), από τον εκδοτικό οίκο των αδερφών Κυριακίδη. Απ’ ότι διαπιστώνουμε αυτό το γαμήλιο δημοτικό άσμα των Κοτυώρων ήταν γνωστό και στους Έλληνες της διασποράς (της Κριμαίας και της Ρωσίας) και μάλιστα με τον τουρκικο-ελληνικό στίχο. Φαινόμενο, άξιο προς διερεύνηση και αξιολόγηση για τους μελετητές της μουσικής στον Πόντο και τις παρευξείνιες χώρες.
Σε άλλες περιοχές του Πόντου για τα νυφοσκεπάσματα συνήθιζαν να λένε άλλα τραγούδια. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε εδώ :
Εθιμοτυπία του γάμου στον Πόντο - Τα γαμήλια Έθιμα των Ελλήνων του Πόντου
1. https://www.youtube.com/watch?v=sqEYbvlOM0g&t=28s
2. Αλλά και στο Playlist για τα έθιμα του Ποντιακού γάμου, εδώ : https://www.youtube.com/watch?v=diECxY_sZ1E&list=PLmMV9acmMin60llbj6aJ-8ZBBHmwRniAg
Ποντιακή Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com
