Από το Πόσικ ή Κεϊσογλου Μεζιρέ του Ακ Δάγ Μαδέν στην Κιβωτό Γρεβενών

Written by Πολατίδης Βασίλειος. Posted in Πόλεις - Περιοχές - Οικισμοί - Χωριά

Το Πόσικ ή Κεϊσογλου Μεζιρές ιδρύθηκε γύρω στο 1840-45 από Κρωμέτες (Κρωμναίους). Μέσα στο χωριό υπήρχε σχολείο καθώς και μια εκκλησία τρισυπόστατη αφιερωμένη στον Άγιο Θεόδωρο, στον Άγιο Νικόλαο και στον Άγιο Χαράλαμπο αλλά και μία ακόμη τον Άγιο Γεώργιο ''απάν σο τουμπίν'' όπου ήταν και τα κοιμητήρια του χωριού.

Εκεί, στον Άγιο Γεώργιο γινόταν μεγάλο πανηγύρι δυό μέρες με ζουρνάδες ταούλια και λύρες. Παρακολουθείστε το σχετικό μου βίντεο για το Πόσικ του Άκ Δάγ Μαδέν

Το χωριό είχε 6 μαχαλάδες :
των Παυλάντων,
των Ποπαδάντων,
των Σαββάντων,
των Αποστολάντων,
των Τεμιρτσάντων και
των Σαρογλάντων που ήταν πιο ξεκομμένος.
Οι άλλοι πέντε ήταν σχεδόν κολλητά. Η εκκλησιά και το σχολείο ήταν κοντά στους μαχαλάδες των Σαββάντων και των Ποπαδάντων. Ο κάθε μαχαλάς είχε γύρω στα 8 με 10 σπίτια. Τελευταίος πρόεδρος (εκεί τον λέγανε Κιαχαγιά), ήταν ο Χριστόφορος Παυλίδης(ο Στοφόρον ή Στοφόρ-Κιαχαγιάς) και πρίν από αυτόν, ο πατέρας του Παύλος Μουρατίδης (Παυλή-Κιαχαγιάς). Σύμβουλοι (αζάδες τους λέγανε) οι οποίοι ήταν παράλληλα και μέλη της Εκκλησιαστικής Επιτροπής ήταν : ο Γεώργιος ο Σαρόγλης και ο Αναστά'ης ο Μουρατίδης. Παπά είχαν το ποπά-Ισάακ Παπαδόπουλο και πιο παλιά τον πατέρα του τον ποπά-Δημήτρη Παπαδόπουλου και τον ποπα-Στέφανον των Γερινάντων (Γεωργιάδης), ενώ δάσκαλο στο σχολείο είχαν τον Κυριάκο Αποστολίδη.

Οικογένεια Ηλία και Παρθένας Σαρηγιαννίδη.
Η οικογένεια Σαρηγιαννίδη ανήκει στην γενεά των Σαρογλάντων (Ξανθοπουλαίων), η οικογένεια Ξανθόπουλου (Σαρόγλη) ήταν από τις πρώτες οικογένειες που ίδρυσαν το Πόσικ προερχόμενη από την Κρώμνη της Τραπεζούντα του Πόντου. Ο Ηλίας Σαρηγιαννίδης γεννήθηκε στο Πόσικ γύρω στο 1883-85,σε μικρή (νηπιακή) ηλικία αρραβωνιάστηκε την Παρθένα Μουτίδη η οποία γεννήθηκε το 1885 στο Ματέν (καταγωγή από το Σταυρίν Τραπεζούντας), η μητέρα της οποίας ήταν από το Πόσικ από την οικογένεια των Τεμιρτσάντων ή Δεμιρτσάντων. Ο γάμος τους όμως έγινε μέτα από χρόνια, το 1910 και από τον γάμο αυτόν απέκτησαν τρία παιδιά την Ανατολή (Τόλη) το 1912, την Βαρβάρα (Ζωή) το 1915, και τον Σταύρο (Σταύρη) το 1916. Ο Ηλίας Σαρηγιαννίδης ξενιτευόταν για εργασία στο Βατούμ της Ρωσίας αλλά γενικά η οικογένεια ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Είχαν χωράφια και λιβάδια στις περιοχές Τσιλ-τσίλ Μπουνάρ, Καρανλίκ Τερέ, Γουρού Κιοπρού και του Σαρόγλη τα λιβαδία. Επίσης είχαν μεζιρέ όπου κατασκήνωναν με τα ζώα τους προτού να ανέβουν στο Παρχάρι κατά του καλοκαιρινούς μήνες. Ο Ηλίας Σαρηγιαννίδης το 1916 ενώ πήγε στο μύλο για να αλέσει, τον πήρα οι τούρκοι επίστρατο για να πολεμήσει στο πόλεμο Τουρκίας-Ρωσίας και από τότε αγνοείται η τύχη του, ποτέ δεν έμαθε η οικογένειά του αν έζησε ή αν πέθανε. Η Παρθένα η χ̆έρα (όπως την ήξεραν όλοι στην Κιβωτό Γρεβενών) το 1921 και μετά τη λεηλάτιση του χωριού Πόσικ από τους τσετέδες πήρε τα παιδιά της και εγκαταστάθηκε για ένα διάστημα κοντά στην αδελφή της Γεσθημανή, γυναίκα του Ιορδάνη Καραμιχαηλίδη (Πάλαγα) στο Καράπιρ και μέτα στο Ματέν στην άλλη αδελφή της, τη Σουλτάνα Κωνσταντινίδου. Το 1923-24 κατέβηκε στο λιμάνι της Μερσίνας όπου επιβιβάστηκε σε πλοίο το οποίο τους αποβίβασε στο λιμάνι του Βόλου στον Αλμυρό. Εκεί έμαθε ότι οι συγγενείς της και οι αδελφές της εγκαταστάθηκαν στην Κιβωτό Γρεβενών, όπου εγκαταστάθηκε και αυτή, ρίζωσε και έζησε μέχρι τον θάνατό της το 1970. Τα παιδιά της εγκαταστάθηκαν και έζησαν κι αυτά στην Κιβωτό. Η Ανατολή παντρεύτηκε δυό φορές. Με τον δεύτερο σύζυγό της τον Νικόλαο Πιλιτσίδη απέκτησαν 3 παιδιά. Η Ζωή (Βαρβάρα) παντρεύτηκε τον Παύλο Ανανιάδη με τον οποίο απέκτησαν 9 παιδιά εκ των οποίων τα 5 πέθαναν σε νηπιακή ηλικία, ενώ ο Σταύρης απέκτησε 6 παιδιά εκ των οποίων το ένα πέθανε ενόσω ήταν μωρό ακόμα.

Μαρία Παυλίδου - Παπαδοπούλου η Σιγκολούσα γεννήθηκε στο Πόσικ το 1897, το 1923-24 ήρθε και εγκαταστάθηκε στο Παρόχθιον (Σιγκόλ) Βοϊου Κοζάνης και με την εγκατάλειψη του Παρόχθιου τη δεκαετία του 1960 ήρθε στην Κιβωτό Γρεβενών μαζί με τον σύζυγο της Γιωρίκα Παυλίδη κοντά σε συγγενείς τους και απεβίωσε στην Κιβωτό το 1978.

Ο Κολοκοτρών'τς και η Κολοκοτρωνίνα.
Θόδωρος Παυλίδης 1885-1982 και Ελένη Παυλίδου-Παπαδοπούλου 1896-1953 γεννήθηκαν και παντρεύτηκαν στο Πόσικ, το 1923-24 ήρθαν στο Παρόχθιον Βοϊου Κοζάνης όπου απεβίωσε η θεία Ελένη το 1953 και ο θείος ο Θόδωρος ήρθε στην Κιβωτό Γρεβενών την δεκαετία του 1960 μαζί με τον αδερφό του τον Γιωρίκα και την νύφη του την Μαρία. Απεβίωσε στην Κιβωτό. Ο γιός τους Γιάννες εγκαταστάθηκε στα Γρεβενά όπου εξασκούσε το επάγγελμα του υποδηματοποιού κυρίως έφτιαχνε μπότες και στο παρατσούκλι (οι δικοί μας) τον έλεγαν ο Γιάννες ο Ποταλής (αυτός που κάνει μπότες). Η θεία Ελένη ήταν κόρη του τελευταίου παπα του Πόσικ του παπα-Ισαάκ Παπαδόπουλου. Ο θείος ο Θόδωρος ήταν ξυλοκόπος και κατραντσής στην Τουρκία επεξεργαζόταν τα πεύκα και βγάζανε κατράνι και ξυλοκάρβουνο. Στο χωριό τους είχαν πολλά δάση πεύκα έλατα και έκανε αυτήν την δουλειά. Οι άντρες του χωριού είχαν κάνει μια κατασκευή σαν τσουλήθρα μέσα στο δάσος ώστε οι κορμοί των δέντρων που κόβανε για τον χειμώνα ή για διάφορες κατασκευές που θα κάνανε στο χωριό να κατρακυλούν πάνω στην κατασκευή και να κατεβαίνουν κοντά στο χωριό. Εκεί τα κόβανε και τα κουβαλούσαν οι γυναίκες στο χωριό. Στην Ελλάδα οι Πόσικληδες εγκαταστάθηκαν στο Παρόχθιον (Σιγκόλ) Βοϊου Κοζάνης το οποίο ήταν καθαρά Ποσικλήδικο χωριό και εγκαταλείφθηκε λόγω της αστικοποίησης την δεκαετία του 60 και η τελευταία οικογένεια έφυγε το 1969, στους Ποταμούς Δράμας και στην Ευξεινούπολη Αλμυρού Μαγνησίας και μεμονωμένες.

Παπα-Γιώργης Παπαδόπουλος Αρχιερατικός επίτροπος του Μητροπολίτη Χαλδίας από το Πόσικ ήταν και παπάς στο Πόσικ. Τον κρέμασαν οι τούρκοι στην Αμάσεια μαζί με άλλους πατριώτες τα ξημερώματα της 24ης Σεπτέμβρη 1921. Δυό φορές τον βάλαν στο σκοινί και κόπηκε, την τρίτη φορά τον κρέμασαν ήταν μόλις 49 ετών. Το υλικό που παρουσιάζω παραπάνω ανήκει στον κ. Ιωάννη Πολύμερο από την Κιβωτό Γρεβενών, ο οποίος βλέποντας τις αναρτήσεις μου για την Ιστορία και Λαογραφία των Ελλήνων του Ελληνικού Μεταλλείου του Άκ Δάγ, είχε την ευγενική καλοσύνη να μου εμπιστευθεί υλικό δικών του καταγραφών από συγγενείς και συγχωριανούς του, οι οποίοι έλκουν την καταγωγή τους κυρίως από το Πόσικ του Άκ Δάγ Μαδέν. Στον ίδιο ανήκουν και οι 8 παραπάνω φωτογραφίες. Τον ευχαριστώ θερμά που μου εμπιστεύθηκε το υλικό του, και τον συγχαίρω για την προσπάθεια που κατέβαλε παρόλο το νεαρό της ηλικίας του. Αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τους συνομήλικους του νεαρούς με ποντιακή καταγωγή.