Η ζωή στο Τσ̆άμπασ̆η (Τσάμπασην) των Κοτυώρων του Πόντου - Λαογραφικά Κοτυώρων Άκογλου Ξενοφώντα

Λαϊκή μουσική κομπανία  Ελλήνων στο Τσ̆άμπασ̆η στις 11 Ιουλίου του 1906  Η ζωή στο Τσ̆άμπασ̆η ήταν κάτι το ανώτερο από κάθε περιγραφή. Κατακάθαρα, κρυσταλλένια, τρεχούμενα, χωνευτικότατα νερά παντού. Πεύκα κι έλατα και πράσινο παντού. Ξηρό και υγιεινότατο κλίμα.

Η σχετική οικονομική ευεξία σχεδόν όλων με τη φτήνια της ζωής και με την αφθονία των εκλεκτών αγαθών της ορεινής περιοχής της Ανατολής, εξασφάλιζε σε όλους τα μέσα να απολαμβάνουν και να χαίρονται τη ζωή. Εκδρομές οικογενειακές τις Κυριακές αλλά και τις καθημερινέςσε θαυμάσια τοπία:
Την Πεδιάδαν,
Το Τσ̆αμλούκ,
Το Π̆ασ̆ά-π̆ογαρούν,
Το Θυμιά-π̆ογαρούν, &
Το Ολούκ-π̆ογαρούν,
όπου ήταν τη Ρουσσίας το Λιθάρ', πέντε χιλιόμετρα Νοτιοανατολικά του Τσ̆άμπασ̆η σε υψόμετρο 2080, κορυφή Σεϊτ-Τεπέ, κι από 'κεί βλέπανε τη θάλασσα. Οι εκδρομές σε γειτονικά ή και λιγάκι μακρινά χωριά του Γεϊλέ Γιουζού, για τις γιορτές και τα πανηγύρια των εκκλησιών τους που γιόρταζαν, είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σε όλες τις εκδρομές αυτές και τα πανηγύρια, πήγαιναν συνήθως και μουσικές με ταούλια, ζουρνάδες, γκάϊδες, λύρες κτλ και γινότανε γλέντι τρικούβερτο με αρνιά ψητά στο φούρνο (κουζ̆ία) με εκλεκτά αλμυρά ψάρια ή χαμψία και τα χ̆ίλα̤ καλά
. Παρακολουθείστε το αφιερωματικό μου βίντεο στο Τσάμπασην των Κοτυώρων του Πόντου 
Αναμνηστική Οικογενειακή φωτογραφία στην τοποθεσία Τσ̆αμλούκ στο Τσ̆άμπασ̆η πρίν το 1922Οι άνδρες σχεδόν κάθε μέρα στην αγορά φκιάνανε στους φούρνους τα περίφημα γιαγλία (λαδερά), τα κιουβέτζ̆α̤ κ.τ.λ. Και κοντά σε όλα αυτά ο ύπνος πάντα μονοκόμματος με παπλώματα χωρίς κοριούς, κουνούπια ή άλλα έντομα και ζωύφια. Είναι αλήθεια πως οι Κοτυωρίτες γενικά ήσαν λιτοδίαιτοι και αποτελεί ίσως περίεργο φαινόμενο πως σε όλο το διάστημα της διαμονής τους στο Τσ̆άμπασ̆η φρόντιζαν για την καλύτερη διατροφή τους, δείχνοντας μεγάλη εκλεκτικότητα στα είδη των τροφίμων που κατανάλωναν. Με κάποια αναλογία μπορεί νομίζω να δικαιολογηθεί το γεγονός, με την ψυχολογία που εμπνέει στην πρακτική ζωή η παροιμία : "Η φτώχεια θέλει καλοπέραση".

Λεξιλόγιο:
- π̆ογαρούν = τουρκική λέξη "π̆ογάρ" = βρύση. Αλλού λέγεται και π̆ουνάρ. Πηγή: Λαογραφικά Κοτυώρων / Άκογλου Ξενοφώντα

Ποντιακή Ιστορία & Λαογραφία – Βασίλειος Β. Πολατίδης – www.kotsari.com

Pin It

Print

Add comment


Security code
Refresh

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ