Το « πλουγούρ'» ή « πουλγούρ' »

Γίνεται από ξερό κοπανισμένο σιτάρι (γιαρμάς).
Μ' αυτό κάνουν το « πλουγουροπίλαβον », πολύ νόστιμο με γιαούρτι.

Τα «κορκότα»
Καλαμποκίσιος γιαρμάς χοντροαλεσμένος σε χερόμυλο («χ̌̌ερομύλι͜α»). Όταν το καλαμπόκι χλωρό το ξεραίνουν στο φούρνο, τα κορκότα του τα λένε «φούρνικα».
Όταν τα ξεραμένα καλαμπόκια στο φούρνο τ' αλέθουν σε αλεύρι, το λένε «φουρνικένιον ή φούρνικον αλεύριν».
Τα παρασκευάσματα από «φουρνικένιον αλεύριν» είναι νόστιμα, όπως εκείνα που γίνονται από σιμιγδάλι.
Με τα «κορκότα» γίνονται πολλά φαγητά, όπως φασόλια με κορκότα, λάχανα σούπα με κορκότα και με φασόλια μαζί, γάλα με κορκότα, το «κορκοτοσίρβ'», σούπα με κορκότα και ξερά δαμάσκηνα γίνεται σαρακοστιανή σούπα.

Το «χασίλ'»
Πηχτό φαγητό, σαν πιλάφι, με κορκότα και αλεύρι. Τρώγεται βυθίζοντας την κουταλιά του «χασίλ'» μέσα σα «'θόγαλαν», σε γάλα, σε γιαούρτι, ή σε «τάν'» (αϊράνι) ή και σε λιωμένο τσιγαρισμένο βούτυρο.
Ανοίγουν βαθύ κρατήρα μέσα στο «χασίλ'» και ρίχνουν μέσα στην κωνική κοιλότητα του, ένα από τα παραπάνω βοηθητικά («συφάγια») κι από γύρω γύρω παίρνουνε με τα κουτάλια το «χασίλ'», το περιλούζανε στο λιωμένο βούτυρο, «'θόγαλαν» κ.λ.π., ανάλογα με το προσφάγι και το καταβροχθίζουν με βουλιμία. Τούτο γίνεται νοστιμότερο, όταν τα κορκότα είναι φούρνικα.

Αν αναζητήσουμε μέσα στα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό ενός λαού, σίγουρα ξεχωριστή θέση θα έχουν τα ιδανικά του, οι θρύλοι και οι παραδόσεις του, η γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα του . Γιατί μέσα από αυτά αντικατοπτρίζεται ο βαθμός της ψυχικής δύναμης και της πνευματικής δημιουργίας κατά τα στάδια εξέλιξης αυτού του λαού.

Τα στοιχεία λοιπόν αυτά που είναι και το ερέθισμα για την ψυχική ανάταση των λαών έρχεται να στολίσει η ποίηση, η μουσική και γενικά το λεπτό εκείνο συναίσθημα που μόνο εκείνο ξέρει να συγκινεί και να εξυμνεί .
Ο λαός του Πόντου από την εποχή των Κομνηνών αλλά και αργότερα μέσα στο σκοτάδι της βάρβαρης δουλείας, δεν σταμάτησε ποτέ να τραγουδά να εξυμνεί κάθε υψηλή ιδέα, την αυτοθυσία , τον ηρωισμό, να συμμερίζεται την χαρά αλλά και τον πόνο του Έθνους και να δείχνει στο σκλαβωμένο γένος τον δρόμο της ελευθερίας και της Εθνικής αποκατάστασης.
Τα κείμενα όμως πολλών από αυτά δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι είναι αυθεντικά διότι η μετάδοση τους από γενιά σε γενιά αλλά και η απόδοσή τους από περιοχή σε περιοχή φυσικό ήταν να φέρουν σε αυτά αλλοιώσεις, παραλήψεις και πολλές παραλλαγές.
Και για αυτά βλέπουμε σε πολλά τραγούδια, κενά ή προσθήκες παρμένες από άλλα τραγούδια, μάλιστα σε τέτοιο σημείο που να αλλοιώνεται κατά βάση η λογική σειρά των στοιχείων και η έννοια του τραγουδιού. Αυτά βέβαια δεν μειώνουν την αξία τους και δεν παύουν να είναι η μελοποιημένη ιστορία του Ποντιακού λαού .
Τα Ποντιακά τραγούδια από απόψεως ποιήσεως όχι μόνο δεν υστερούν από τα τραγούδια των άλλων περιοχών του Ελληνισμού, αλλά έχουν επιπλέον ένα δικό τους χαρακτηριστικό χρώμα που τα τοποθετεί σε μία εξαιρετική θέση και δίνει σε αυτά μία ιδιαίτερη αξία. Αν αναλογιστούμε δε ότι τα τραγούδια αυτά διασώθηκαν επί μία χιλιετηρίδα, μέσα στην αμάθεια και την αγραμματοσύνη, κάτω από την καταστροφική μανία ενός σκληρού κατακτητή, τότε η αξία τους είναι κάτι το ξεχωριστό .
Το κρυφό νανούρισμα της γιαγιάς δίπλα στη κούνια του εγγονού, ήταν η αρχή της μεγάλης προσπάθειας να μην ξεχαστούν όλα εκείνα τα μεγάλα της Ποντιακής φυλής, μέσα στη λαίλαπα του φόβου της τρομοκρατίας, της εξόντωσης.
Αυτό αποδεικνύει και το γεγονός ότι ενώ σε όλον σχεδόν τον μεσαίωνα η ονομασία «Έλληνες» δεν συναντιέται ποτέ σε κανένα δημοτικό τραγούδι των υπόλοιπων Ελληνικών τμημάτων, μέσα από τα Ποντιακά τραγούδια δεν έπαψε ποτέ να εξυμνείται ο Ελληνισμός και η ιστορία του.